عاطفه جنبشی - دکتری روان شناسی تربیتی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران
خدیجه ابوالمعالی الحسینی - استادیار، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

هدف تعیین برازش مدل مفهومی مبتنی بر نقش واسطه­ ای اجتناب تجربی در ارتباط بین کمال­گرایی با اضطراب امتحان بود. روش پژوهش توصیفی- همبستگی و جامعه آماری شامل تمام دانش آموزان دوره متوسطه دوم در سال ۱۳۹۴ در شهرستان دماوند بود. ۴۵۰ نفر به روش تصادفی خوشه ای چندمرحله­ ای انتخاب و پرسش­نامه­ های اضطراب امتحان ابوالقاسمی، اسدی مقدم، نجاریان و شکرکن (۱۳۷۵)، کمال­گرایی مثبت و منفی تری­شورت، اوونس، اسلاید و دیوئی (۱۹۹۵) و اجتناب تجربی گامز، چمیلسکی، کتوو، راجرو و واتسون (۲۰۱۱) را تکمیل کردند. جهت تحلیل داده­ ها از روش مدل­ یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته­ ها نشان داد که مدل مفهومی پژوهش با داده­ های گردآوری شده به­ خوبی برازش دارد. کمال­گرایی مثبت اثر مستقیم و منفی (۰۱/۰> P، ۴۶۶/۰-=β) و کمال­گرایی منفی اثر مستقیم و مثبت (۰۱/۰> P، ۳۶۳/۰=β) بر اضطراب امتحان دارد. بعد منفی کمال­گرایی با میانجی­گری اجتناب تجربی بر اضطراب امتحان اثر دارد (۰۵/۰> P، ۰۴۲/۰=β). ابعاد کمال­گرایی هر یک به نوبه خود افکار و هیجان­های منفی و مثبت را در دانش آموزان در مواجه با شرایط برمی­ انگیزند که این منجر به استفاده از راهبردهایی مانند اجتناب تجربی می­ شود و دانش آموزان در نهایت در موقعیت های چالش برانگیز امتحان اضطراب از خود نشان می­ دهند.

اجتناب تجربی, اضطراب امتحان, کمال گرایی مثبت, کمال گرایی منفی