عبدالوهاب روحانی - دانش پژوه دکترای فقه وحقوق

در این پژوهش با توجه به موضع تحقیق سعی برآن شده است که قبل از پاسخ دهی به سوال اصلی تحقیق طی یک مقدمه و پیشینه بحث ابعاد تاریخی قاعده روشن کردیده است بعد به معانی لغوی و اصطلاحی قاعده پرداخته شده است و از نظرسندی اکثرا حدیث را ضعیف دانسته اما باتوجه به عمل مشهور ضعف آن را قابل جبران دانسته اگرچه نظر مخالف نیز وجود دارد مانند مرحوم خویی(ره) که حدیث را سندا و دلالتا قابل اعتنا ندانسته، ولی اکثرا از نظر دلالت حدیث را با توجه به فتوای مشهور قابل اعتما دانسته و به آن عمل نموده چه درامور عبادی و غیر عبادی بجز از ضمانات ودیون، جاری دانسته. اکثر علماء جریان قاعده جب را در مورد موضوع تحقیق «حدود وتعزیرات» جاری دانسته بلکه پارا فراتر از آن گذاشته و شمول قاعده را درمورد قتل نفس نیز پذیرفته است، اگرچه در این دو مورد اخیر نظرمخالف نیز وجود دارد.

قاعده, جب, حدود, تعزیرات