سیمین دخت نعمت اللهی - دانش آموخته کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری و منطقه ای دانشگاه شهید بهشتی و مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، گروه شهرسازی؛ تبریز- ایران (نویسنده مسئول).

فرایند رشد شهری در کشورهای در حال توسعه، عمدتا از طریق مهاجرت جمعیت روستایی صورت گرفته و با رشد بدون برنامه و غیر رسمی شهرها خصوصا شهرهای بزرگ همراه بوده است. ناپایداری حاصل از این رشد نامتعادل به شکل نابرابر فضایی­ اجتماعی، فقر شهری، سکونت در اراضی پر خطر، و موارد مشابه دیگر نمایان است. شهر تبریز به عنوان یکی از کلانشهرهای کشور، به عنوان مقصد مهاجرین در منطقه شمال غرب کشور مطرح بوده است و به دلیل عدم تطابق شرایط اجتماعی و اقتصادی جمعیت مهاجر با ساختار قیمت زمین و مسکن در داخل شهر تبریز، به اراضی اطراف شهر و اراضی مشکل دار به لحاظ طبیعی و توپوگرافی رانده می شوند. تداوم مهاجرت روزافزون جمعیت به شهر تبریز، احداث مسکن با مصالح نامرغوب و سازه ­ناپایدار، سکونت اقشار فقیر با مشاغل ناپایدار و نامشخص، وجود خطرات طبیعی هم­چون زمین لغزش و زمین­لرزه، نرخ رشد بالای جمعیت، شبکه ارتباطی نامناسب و غیره را در سکونتگاه­های غیر رسمی[۱]  شهر به دنبال دارد که ضرورت توجه به شاخص های پایداری را در برنامه ریزی سکونتگاه­های غیر رسمی مطرح می­کند. بنابراین هدف این مقاله ضرورت توجه به سکونت­گاه­های غیر رسمی با تاکید بر شاخص های پایداری در برنامه ریزی توسعه و مدیریت شهری می باشد.

سکونتگاه های غیر رسمی, توسعه شهری, پایداری و ناپایداری و خطرات طبیعی و محیطی