Gholam Hossein Javanmard - دانشیار علوم اعصاب شناختی، دانشگاه پیام نور، ایران.

مقدمه: مطالعه حاضر، به­ صورت نیمه­ آزمایشی با طرح پیش­ آزمون- پس­ آزمون با گروه کنترل- شم، با هدف بررسی تاثیر توانبخشی شناختی رایانه­ یار، همزمان با تحریک قشر پره فرونتال بر کارکردهای اجرایی و حافظه کاری در نوجوانان مبتلا به دیابت، انجام گرفت. روش: ۲۰ نوجوان ۱۵ تا ۱۸ ساله مبتلا به دیابت از انجمن دیابت شهرستان بناب انتخاب و به­ طور تصادفی در دو گروه ۱۰ نفری آزمایش و شم قرارگرفتند. کارکردهای اجرایی و حافظه کاری هردو گروه آزمایش و کنترل در مراحل پیش­ آزمون و پس­ آزمون از طریق نسخه نرم افزاری آزمون دسته بندی کارت های ویسکانسین، و نرم­ افزار بهسازی حافظه و توجه مورد سنجش قرارگرفتند. برای مداخله، گروه آزمایشی به صورت انفرادی در ۱۰ جلسه ۳۰دقیقه­ ای(یک روز در میان)، همزمان با تحریک آندی Fp۱ و Fp۲ با کمک نرم­ افزار بهسازی حافظه و توجه، مورد توانبخشی شناختی برای حافظه کاری قرار گرفتند اما گروه کنترل- شم فقط ۱۵ ثانیه تحریک واقعی دریافت می­ کردند، سپس تحریک قطع می­ شد. یافته­ ها: نتایج تجزیه و تحلیل داده­ ها با استفاده از تحلیل کواریانس، حاکی از بهبود انعطاف­ پذیری شناختی و حافظه کاری، و کاهش درجامانی در گروه آزمایش بود. نتیجه­ گیری: براساس نتایج حاصل از این پژوهش، می­ توان از توانبخشی شناختی حافظه کاری همزمان با تحریک آندی قشر پره فرونتال، به­ عنوان روشی موثر برای بهبود کارکردهای اجرایی و حافظه کاری در مبتلایان به دیابت نوع ۱ بهره جست.

توانبخشی شناختی, کارکردهای اجرایی, حافظه کاری, دیابت نوع ۱, قشر پره فرونتال