بابک صفری - دانشجوی دکتری دانشگاه تربیت مدرس
الهه نیک نام - دانشجوی دکتری علوم سیاسی

نظریه ی واقع گرایانه ی توازن قوا برازنده ترین و پرسابقه ترین تئوری روابط بین الملل می باشد و بیان می دارد که نظام موجود حاصل توازن ایجاد شده توسط دولت های تحت شرایط آنارشی برای مقابله با تمرکز قدرت یا تمرکز تهدیدات است.دنیا شاهد ظهور قدرت های بزرگ و تسلط آنها بر ساختار جهانی بوده است. بر اساس نظر کنت والتز در کتاب نظریه سیاست بین الملل هرگاه کشورها با یک قدرت برتر روبه رو شوند میل به موازنه در مقابل آن قدرت بوجود می آید و اتحاد این کشورها باعث ایجاد موازنه و جلوگیری از سلسله مراتبی شدن نظام بین الملل می شود. از نظر والتز نظام تک قطبی ناپایدارترین نظام هاست،لذا هرگاه نظام بین الملل تکقطبی می شود به صورت سیستمیک سایر قدرتها میل به توازن پیدا می کنند و نظام حالت چند قطبی به خود می گیرد. این یک استدلال تاریخی می باشد. اما بحثی که مطرح می شود و می تواند به نظریه والتز نقد وارد کند به دوران بعد از جنگ سرد مربوط می شود که آمریکا به عنوان تنها ابرقدرت پیروز جنگ سرد سر برآورد و سایر کشورها نتوانسته اند در مقابلش موازنه ای را ایجاد کنند و نظام بین الملل را از حالت تک قطبی خارج کنند. در این نوشتار به بررسی شرایط و امکانات سه قدرت نظام بین المللی (چین، روسیه و اتحادیه ی اروپا) می پردازیم و به این سوال جواب خواهیم داد که چرا این کشورها نتوانستند در مقابل ایالات متحده موارنه ای را ایجاد کنند؟

اتحادیه اروپا، روابط بین الملل، شکل گیری موازنه