محمد آزادی - دانشجوی دکترای دانشگاه صنعتی امیرکبیر
سیدمجدالدین میرمحمدحسینی - دانشیار دانشگاه صنعتی امیرکبیر

زمانی که یک تونل در محیط حفر م یشود، توزیع تنش های موجود در منطقه بهم می خورد و این تغییر تنش ها سبب ایجاد نیروها و تغییرشک لهای موجود در پوشش تونل م یشود. این نیروها و تغییرشکل های ایجاد شده می توانند به عنوان معیار طراحی پوشش تونل درنظرگرفته شوند. در این حالت اگر تونل تحت بارهای ناشی از زلزله قرار گیرد این نیروها و تغییرشکل ها تحت شرایط ایجاد شده تغییر نموده و باعث ایجاد نیروهای جدیدی در پوشش تونل م یگردند که بعضا ممکن است طراحی سازه را به مقدار قابل توجهی تحت تاثیر قرار دهند. زمانی که این نیروی زلزله در یک خاک روانگرا رخ دهد، به دلیل پدیده روانگرایی و ایجاد تغییرشک لهای غیر قابل کنترل، تغییرات نیرو ها و تغییرشکل ها می تواند به مقدار قابل توجهی تغییر نماید. ذکر این نکته ضروری است که طراح یهای دینامیکی پوشش تونل عموما برای یک لایه خاک با رفتار الاستیک درنظر گرفته می شود و از اثر افزایش فشار آب حفره ای و کاهش تنش موثر و در نتیجه افزایش قابل توجه تغییرشکل های تونل صر فنظر می شود. در این مقاله می خواهیم با درنظر گرفتن اثرات افزایش فشار آب حفره ای و کاهش تنش موثر به بررسی اثر روانگرایی خاک بر تونل های پوشش دار بپردازیم. برای این منظور از نرم افزارFLAC که قابلیت مدل سازی روانگرایی با استفاده از مدل های پیشرفته خاک را دارا می باشد، استفاده می شود.

روانگرایی، تونل ، آنالیز دینامیکی