نگار کفیلی - استادیار گروه هنر اسلامی، دانشگاه هنر. تهران، ایران.

سرامیک­ های «گتومونو»، همان سفالینه­ های دست­ ساز ژاپنی است که توسط سفالگرانی ناشناس ساخته می­شوند و از لحاظ معیارهای زیبای­ شناختی «مینگی» از امتیاز ویژه­ای برخوردارند. مینگی، جنبش پیشه­ ی هنرهای مردمی ژاپن است که، جهت حفظ آثار دستی ژاپن در مقابل تحولات مدرن ژاپنی پایه ­گذاری شد. مینگی، در هنر- صنعت سفال و سرامیک در دنیا بسیار شناخته شده است، اما متاسفانه در ایران، به ­علت کمبود پژوهش و منابع، عموما ناشناخته مانده است. این مقاله ضمن بررسی نحوه­ی شکل­ گیری جنبش مینگی و ارتباط آن با حوزه­ ی سرامیک، درصدد است، معیارهای زیبایی­ شناختی مینگی را جهت شناسائی و ریشه­ یابی زیبایی­ های نهفته در سرامیک ­های گتومونو بومی و مردمی ژاپن مورد استفاده قرار دهد، و با بهره ­گیری از مفاهیم فلسفی و فرهنگی ژاپن، به ­تفسیر آن­ها ­بپردازد. در این تحقیق، از روش توصیفی-تحلیلی جهت تبیین مطالب استفاده شده و گردآوری مطالب نیز به­ صورت کتابخانه ­ای بوده است. نتایج به­ دست آمده از پژوهش، نشان داده است: سرامیک ­های گتومونو که با هدف کاربرد روزانه، به­ صورت جمعی برای گروه­های مختلف مردم ساخته می­شود، از دیدگاه زیبایی­ شناختی از سایر نمونه ­هایی که به­ صورت فردی تولید می­شوند، برترند؛ چرا که از نیروی سنت بهره­ مندند و زیبایی­شان مدیون سادگی، طبیعت ­گرایی، کاربردی بودن و دارا بودن قابلیت تکثیر آن­هاست، که تمام این موارد در طرح، فرم، و ساخت این آثار به­ صورت ناخودآگاه توسط سفالگر ناشناس برمبنای اعتقادات بومی، مذهبی و ملی­گرایانه چون شینتوئیزم، تائوئیزم و بودیسم، فارغ از هرگونه ادعا و با نهایت خلوص حفظ شده است.

سفال بومی ژاپن, گتومونو, مینگی, هنرمردمی ژاپن, معیارهای زیبایی مینگی