علیرضا محمدی - استادیار مرکز تحقیقات ، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان(شاهرود)

گندم و برنج جایگاه ویژهای در نظامهای زراعی ایران دارا بوده و از ارکان اصلی سبد غذایی محسوب می شوند. پیش بینی شده در افق ۱۴۳۰ ایران با تغییرات اقلیمی مواجه باشد. این مطالعه با بهره گیری از مستندات علمی با تاکید بر دستاوردهای داخلی با هدف تاثیر تغییر اقلیم بر تولید گندم و برنج در ایران انجام شد. نتایج نشان داد تحت سناریوهای مختلف تغییر اقلیم در سال هدف میانگین دمای سالانه مناطق مختلف کشور با افزایش ۵/۳ تا ۵/ ۴ درجه سانتی گراد مواجه خواهد بود.. لذا پیش بینی شده میزان عملکرد گندم آبی در محدوده ۳۰-۵ درصد در مناطق مختلف کاهش یابد. همچنین کاهش بارندگی با نوسانات مکانی در محدوده ۷ تا ۱۴ درصد خواهد بود. آن سبب می گردد کاهش تولید گندم دیم در دامنه ۲۲ تا ۳۷ درصد بوده و نوسان عملکرد از غرب به شرق و از شمال به جنوب کشور شدیدتر خواهد بود. محصول برنج در شرایط تغییر اقلیم با کاهش پارامترهای طول دوره رشد، تشعشع رسیده و کارایی استفاده از تشعشع به ترتیب به مقدار ۵/۴،۶/۴ ،۴/۱ درصد مواجه بوده و در نتیجه عملکرد پتانسیل ۳/۴ درصد تقلیل می یابد .

پارامترهای رشد، عملکرد، سناریوی تغییر اقلیم ، نوسان مکانی