اردلان ذوالفقاران - استادیار پژوهش بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی ، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ، ایران

استفاده از مدلهای پیش بینی عملکرد در مدیریت آبیاری ، کمک شایانی در جهت سازگاری با تغییرات اقلیمی و رسیدن به حداکثر توان تولید محصول خواهند داشت زیرا با تغییرات آب و هوایی امکان پیش بینی عملکرد محصول و برنامه ریزی مناسب وجود دارد. در این طرح با استفاده از مدلهای SWAP و AquaCrop بهینه سازی تولید چغندرقند در سال ۱۳۹۵ مورد بررسی قرار گرفت و بر اساس نتایج تاثیر نه تیمار آبیاری شامل ترکیب سه دور آبیاری (۷، ۱۰ و ۱۴ روز) و سه مقدار آبیاری (تامین ۱۰۰%، ۷۵ % و ۵۰ % نیاز آبی ) بر روی کمیت و کیفیت چغندرقند در سال اول واسنجی و با داده های سال دوم صحت سنجی گردید. نتایج نشان داد که روند کلی تغییرات عملکرد شبیه سازی شده توسط مدلهای SWAP و AquaCrop بر روند تغییرات عملکرد به دست آمده در مزرعه ( مقادیر مشاهداتی ) تطابق دارد و ضریب همبستگی (R۲) بین عملکرد شبیه سازی شده توسط این مدلها به ترتیب ۷۱ و ۵۵ درصد به دست آمد. مقایسه سناریوهای مختلف مدیریت آبیاری در شرایط سازگاری با تغییر اقلیم نشان داد که ۲۰% کم آبیاری در طول فصل زراعی مناسب ترین سناریو برای حصول به حداکثر بهره وری مصرف آب می باشد . مدلهای SWAP و AquaCrop عملکرد ریشه چغندرقند را برای سناریوی منتخب در شرایط تغییر اقلیم به ترتیب با ۲/۱۱ و ۵/۱۴ درصد کمتر نسبت به مقدار اندازهگیری شده شبیه سازی کردند . در نتیجه دقت مدل SWAP از مدل AquaCrop بیشتر بود. بنابر این استفاده از مدلهای SWAP و AquaCrop می تواند در شبیه سازی تولید چغندرقند در شرایط تغییر اقلیم مورد استفاده قرار گیرد و باعث بهبود مدیریت آب در سطح مزرعه و بهینه سازی کارایی مصرف آب گردد.

تغییر اقلیم ، چغندرقند، شبیه سازی عملکرد، مدل SWAP، AquaCrop