محسن الویری - استاد تاریخ و تمدن اسلامی، دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام، گروه تاریخ، قم، جمهوری اسلامی ایران.
شهناز کریم زاده سورشجانی - استادیار تاریخ اسلام و مدرس مجتمع آموزش عالی بنت الهدی وابسته به جامعه المصطفی العالمیه.

تمدن نوین اسلامی از مباحث نوظهور جهان اسلام است که موافقان آن برای زمینه­سازی، تقویت و انسجام آن تلاش دارند در بسط نظرات، ارائه ی مدل های مدنظر، آسیب­شناسی و تبیین­های نظری به تمام ظرفیت های مادی و معنوی که در شکل­گیری، نضج و مانائی یک تمدن موثرند؛ توجه نمایند. ازجمله عوامل معنوی شایان توجه در شکل­گیری و بسط یک تمدن، زبان تمدن­ساز است. زبانی که حائز شاخص­ها و ویژگی هایی است که در قوام، انسجام و پایداری یک تمدن در مقابل غیرهای رقیب و مهاجم ایفای نقش خواهد کرد و با فقدان آن، زندگی انسان پیشرفته، هم­سطح با حیوانات خواهد شد. با اتکاء به قابلیت ها و ویژگی های چنین زبانی می­توان زمینه ی قوام و انسجام تمدن مسلط در آینده جهان اسلام را فراهم آورد. بدین منظور نوشتار حاضر در نظر دارد با روش توصیفی- تحلیلی به این سوال پاسخ گوید که ویژگی­های زبان تمدن­ساز چه مواردی هستند؟ یافته­های پژوهش حاضر حاکی از آن است که تکامل یافتگی و پاسخگویی در زمان، باز بودن و کاربردی بودن، عام و فراگیر بودن، خلاقیت و پویائی و دریافتی و پذیرا بودن ازجمله ویژگی های زبان تمدن­ساز است. چنین زبانی قادر خواهد بود به نیازهای روز یک واحد بزرگ و مستقل اجتماعی پاسخ گوید و به عنوان ابزاری کارآمد در پاسداشت سرمایه­های تمدنی و عرضه داشت آورده­های جدید ایفای نقش نماید.

زبان, تمدن, زبان تمدن ساز, تمدن اسلامی, تمدن نوین اسلامی