جلال غلام نژاد - دانشیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران

با ظهور دانش زیست شناسی مولکولی، عملکرد بسیاری از ژن ها با مطالعه فنوتیپ ژن های جهش یافته (Forward genetics) تا حدی مشخص شد و سر نخی از عملکرد ژن مورد نظر به­دست آمد. سپس با اختراع روش تعیین توالی DNA در مقیاس گسترده، هزاران ژن در موجودات گوناگون بدون این­که عملکرد­شان مشخص باشد، شناسایی شدند. امروزه با استفاده از دانش ژنتیک معکوس، به­عنوان کارآمد­ترین روش ارزیابی نقش و عملکرد ژن ها در حال حاضر، عملکرد بسیاری از ژن های تعیین توالی شده، مشخص شده است. امروزه توالی بسیاری از ژن­های موجودات زنده شناخته شده است، اما فنوتیپ این توالی­ها اغلب ناشناخته مانده­اند. بنابراین استراتژی­های ژنتیک معکوس مورد توجه بسیاری از محققین ژنتیک قرار گرفته است؛ البته این استراتژی­ها کاربرد مشابهی در همه موجودات ندارند. Reverse genetics  تکنیکی است برای کشف عملکرد ژن­هایی که به­وسیله تکنولوژی DNA sequencing تعیین توالی شده­اند. در واقع در این روش، عملکرد ژن­ها به­وسیله مطالعه موجوداتی که عملکرد ژن­های آن­ها تغییر داده شده است، تعیین می­شود. در گذشته تحقیقات به این­صورت بود که مطالعات ژنتیکی با مطالعه فنوتیپ­های جهش یافته صورت می­گرفت؛ ولی امروزه با پیشرفت در علوم زیستی، پژوهشگران قادرند ویژگی­های فنوتیپی منسوب به یک ژن خاص را تعیین نمایند.

ژنتیک معکوس, ژنومیکس, بیمارگر گیاهی