محمد رضا احمدی - استادیار گروه روان شناسی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)

«سلامت جنسی» از جمله موضوعات مهمی است که ابعاد مختلف فردی، خانوادگی و اجتماعی را تحت تاثیر قرار می دهد. به این منظور، هدف پژوهش حاضر، شناسایی مولفه­های سلامت جنسی همسران بر اساس منابع اسلامی است. پژوهش بر پایه دو رویکرد کیفی و کمی و در دو مرحله انجام شد. در مرحله اول (شناسایی مولفه ­ها)، بر اساس روش تحلیل محتوا، آیات و روایات مرتبط با این سازه، تحلیل و مبتنی بر الگوی کیفی نظریه داده بنیاد، کدگذاری و طبقه بندی شدند. در مرحله دوم، به منظور ارزیابی روایی محتوایی مولفه ها، مولفه های استخراج شده توسط کارشناسان، ارزیابی و مورد تایید قرار گرفت. چهار مولفه اصلی «سلامت بدنی»، «سلامت بینشی»، «سلامت عاطفی» و «سلامت رفتاری» و ۱۲ زیرمولفه «سلامت جهاز تناسلی»، «آگاهی به ارزش معنوی آمیزش حلال»، «آگاهی به احکام و حقوق جنسی»، «آگاهی به تفاوت­های جنسی»، «عدم تفکر به غیر همسر»، «تمایل به همسر»، «عدم تمایل به همجنس»، «تعاملات کریمانه»، «مهارت تحریک کنندگی»، «مهارت­ خویشتنداری»، «رفتار مطابق با جنسیت» و «شرایط رابطه» در مرحله اول پژوهش استخراج شدند. از شاخص روایی محتوا (cvi)، برای سنجش میزان تطابق و از شاخص ضریب نسبی روایی محتوا (CVR)، برای سنجش میزان ضرورت مولفه­ها و زیرمولفه­ها، استفاده شد. میزان ضرورت و مطابقت تمام مولفه­ها و زیرمولفه­ها، با نظر کارشناسان در سطح مطلوب ارزیابی شده است. بر اساس مولفه­های استخراج شده از متون دینی، و تایید کارشناسان، می­توان مفهوم­پردازی دقیقی از سلامت جنسی ارائه کرد که عبارت است از: وضعیت مطلوب بدنی، شناختی، عاطفی و رفتاری مرتبط با کنش جنسی زوجین، که علاوه بر ارضای نیاز جنسی متقابل آنها به گونه­ای محترمانه، لذت­بخش و آرامش­بخش، زمینه محبت بیشتر به یکدیگر، فرزندآوری و کارکردهای متعالی آنها را نیز فراهم می کند.

سلامت جنسی , مفهوم شناسی سلامت جنسی , مولفه های سلامت جنسی , رضایت جنسی