مائده کولانی - گروه زیست شناسی گیاهی، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

حشرات از گونه بال پولک داران، به عنوان مثال، بیدها و پروانه ها، دارای سیستم کروموزوم جنسی ناهمگن (دارای هر دو نوع سلول جنسی)می باشند، و بیشتر نوع مونث آنها، دارای کروموزوم با ترکیب WZ هستند، در حالی که نوع مذکر آنها دارای کروموزوم با ترکیب ZZ هستند. علاوه بر این، سیستم کروموزومی WZ / ZZ غالب آنها، سیستم های Z / ZZ ، 𝑊W۱W۲Z/ZZ,WZ۱Z۲/Z۱Z۲Z۲نیز رخ می دهند. جنسیت توسط یک ژن مرتبط با W ناشناخته، یا ژن های موجود در کرم ابریشم، اما توسط وابسته بودن به دوز و ژن های مرتبط Z به همان اندازه ناشناخته در همه گونه های Z / ZZ تعیین می شود. سیستم کروموزوم جنسی ناهمگن مونث، حداقل برای ۱۸۰ میلیون در شاخه فیلوژنی (شاخه زایی) حفظ شده است که شاخه ای است که ترکیبی از حشرات از گونه بال پولک داران، و بال موداران است. کروموزوم W، که در بیشتر گونه های بال پولک داران وجود دارد، مدت ها بعد، یعنی حدود ۱۰۰-۹۰ میلیون سال قبل، در سیستم کروموزوم جنسی گنجانیده شده است. کروموزوم های Z به میزان بسیار زیادی در میان بال پولک داران، مانند کروموزوم های Z در پرندگان یا کروموزوم های X در پستانداران نگهداری می شوند. از طرف دیگر، کروموزوم های W، به سرعت تکامل پیدا می کنند. کروموزوم های W مملو از عناصر تکراری هستند که به نظر می رسد میزان گردش بالایی دارند، اما دارای ژن های رمز گذار کننده (کدکننده) پروتئین ضعیف هستند، یا حتی فاقد آن ژن های رمرگذارکننده می باشند. کروموزوم های W به طور مکرر تحت تاثیر کروموزوم های غیرجنسی قرار گرفته است، و یا به طور پراکنده همه آنها را از دست داده است.

و BAC-FISH، سنتز محافظت شده کروموزوم های جنبشی کامل، تعیین جنسیت، کروموزوم W، کروموزوم Z