طیبه آباش - دانشجوی دکتری مدیریت اطلاعات و دانش ،دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
فهیمه باب الحوائجی - دانشیار گروه علوم ارتباطات و دانش. دانشکده علوم انسانی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
داریوش مطلبی - دانشیار دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری.ایران.

هدف: مدیریت دانش روشی برای کمک به سازمان ها به منظور استفاده موثر از دانش است که ممیزی دانش اغلب گام اولیه فعالیت در این حوزه است. هدف از تحقیق حاضر شناسایی و اولویت بندی ابعاد ممیزی دانش در کتابخانه های دانشگاهی بود.روش پژوهش: روش اجرای پژوهش حاضر توصیفی-پیمایشی می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل مدیران نهایی و مدیران بخش های کتابخانه های مرکزی دانشگاه های وابسته به وزارت  علوم تحقیقات و فناوری است. روش نمونه گیری کتابخانه ها، با توجه به پراکندگی آنها در کل کشور ابتدا به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای و سپس به روش هدفمند کتابخانه مرکزی بزرگترین دانشگاه مرکز استان  بود. در نهایت تعداد ۲۷۹ نفر از مدیران نهایی و مدیران بخش های کتابخانه های مرکزی دانشگاه های وابسته به وزارت  علوم تحقیقات و فناوری به عنوان نمونه آماری تحقیق انتخاب شدند. پرسشنامه ی ممیزی دانش با ۹۹ گویه تدوین شده است و شامل ۱۴ بعد چشم انداز و اهداف سازمانی(۷ گویه)، تحلیل داده ها و اطلاعات دانشی(۶ گویه)، اندازه گیری دانش صریح و ضمنی (۶ گویه)، ترسیم نقشه دانش (۶ گویه)، شناسایی عناصر راهبردی سازمان (۸ گویه)، تحلیل شکاف بین دانش موجود و مطلوب (۵ گویه)، آماده سازی سازمان (۶ گویه)، شناسایی فرآیند ممیزی دانش (۷ گویه)، تشکیل کارگروه ممیزی دانش (۸ گویه)، تحلیل جریان دانش (۱۲ گویه)، شناسایی دارایی های با ارزش سازمان (۶ گویه)، ارزیابی اطلاعات و دانش(۶ گویه)، اندازه گیری سلامت دانش فعلی (۹ گویه) و تحلیل کاربست دانش (۷ گویه) می باشد. یافته ها: براساس یافته های تحقیق مولفه های تحلیل جریان دانش (۵۷/۴)، اندازه گیری سلامت دانش فعلی(۱۲/۴)، تشکیل کارگروه ممیزی دانش(۶۸/۳) و شناسایی عناصر راهبردی سازمان (۱۲/۳) دارای میانگین رتبه بالاتری نسبت به سایر شاخص ها از لحاظ قابلیت وقوع و تاثیرگذاری در ممیزی دانش کتابخانه های دانشگاهی می باشد و دارای وضعیت مطلوب تری در کتابخانه های دانشگاهی می باشد و به همین ترتیب سایر شاخص ها در رتبه های بعدی قرار می گیرند. نتیجه گیری : براساس نتایج پژوهش مشخص شد که مدیران می توانند از ممیزی دانش در ارتقای کیفی خدمات کتابخانه های دانشگاهی بهره ببرند. با بکارگیری ممیزی دانش مدیران به بازبینی، بررسی، سنجش و ارزیابی دارایی های فکری سازمان و ارزیابی ذخائر و جریان دانش کل سازمان می پردازند.

مدیریت دانش, ممیزی دانش, جریان دانش, دانش صریح و ضمنی, کتابخانه های دانشگاهی