چگونگی انباشت، تجمع و توزیع رسوب در مخزن سدها(مطالعه موردی سد بیدستان)

ساخت سدها و مخازن بر روی رودخانه اثرات قابل توجهی بر رژیم جریان آب و رسوب دارد و در دراز مدت می تواند موجب تغییرات ریخت شناسی رودخانه و مخزن سد و محیط زیست پیرامون آن گردد. رسوبگذاری مخازن سدها، اثر مهار سیلاب توسط مخزن را کاهش می دهد و در برخی موارد استثنایی ممکن است باعث رویگذری ازساختمان سد درحین سیلاب گردد. انباشت رسوب در نزدیکی محل سد ممکن است پایداری آنرا کاهش دهد و بر نحوه بهره برداری از دریچه های تخلیه تحتانی، روزنه ها و شیرها تأثیر بگذارد و فرسایش و کف کنی پایین دست سد ممکن است باعث بیرون افتادن شالوده سد و ناپایداری آن گردد. مهمترین اثر رسوبگذاری در مخازن سدها ، کاهش حجم ذخیره مخزن سد و آثار قابل توجه آن بر مطالعات منابع آب می باشد. پیش بینی میزان رسوب ورودی به مخزن سد و چگونگی توزیع آن در مخزن سد در طول مدت بهره برداری از مخزن حائز اهمیت بوده و بایستی آثار آن در برنامه ریزی، طراحی، بهره برداری و نگهداری از سد و مخزن مورد توجه قرار گیرد. در این تحقیق انباشت رسوب در مخزن سد بیدستان و چگونگی توزیع آن در طول زمان مورد مطالعه قرار گرفته است. همانگونه که می دانیم با گذشت زمان و تحکیم مواد رسوبی در مخزن وزن مخصوص رسوبات افزایش یافته و از طرفی با گذشت زمان و تجمع بیشتر مواد رسوبی در مخزن ضریب تله اندازی رسوبات در مخزن که از نسبت حجم فعال مخزن به حجم آورد سالانه جریان بدست می آید کاهش می یابد.

Keywords:

انباشت رسوب , تجمع رسوب , مخزن سد , توزیع رسوب , تله اندازی مخزن