سید احمد رهنمایی - عضو هیئت علمی موسسه امام خمینی (ره)

نظام خانواده از منظر اسلام بر سه رکن بنیادین ایمان و باور اصیل، عواطف و گرایش‎های پایدار و سلوک اخلاقی استوار برقرار می‎گردد. قرآن، ضمن اینکه تشکیل خانواده را یکی از نشانه‎های الهی می‎شمرد، تجلی آیات الهی در زندگی خانوادگی را محور ارکان مزبور دانسته است. این حضور الهی دست‎مایه اصلی حاکمیت آرامش بر فضای خانواده و زمینه‎ساز تربیت شایسته فرزندان است. آفرینش مرد و زن با هویت انسانی یکسان، برقراری ارتباط خاص زناشویی مابین زن و مرد با انگیزه نیل به آرامش، ایجاد مودت و رحمت مابین زوجین در آستانه ازدواج در راستای تدوام بخشیدن به زندگی آرمانی خانوادگی سرشار از آرامش و فراخواندن اهل تفکر به اندیشیدن در خصوص نظام خانواده، از مرحله تشکیل تا بالندگی و گسترش آن به مثابه یکی از آیات الهی، موارد چهارگانه‎ای هستند که خداوند با بیان آنها پرتوی از حضور خویش را ترسیم فرموده است. مقاله پیش رو در صدد است با تکیه بر رهنمودهای قرآن و اهل بیتb و با روش اکتشافی، به استناد منابع موجود، از جمله با اشاره به نظریه «هرم سه بعدی روان انسان» نشان دهد که دو صفت شخصیت مودت و رحمت پشتوانه نیرومندی برای ایجاد و نهادینه سازی آرامش و فراهم‎آوری زمینه و شرایط برای تربیت فرزندان در زندگی خانوادگی به شمار می‎روند. پیرو چنین تحلیلی، نگرش قرآن در رابطه با جایگاه مودت و رحمت به مثابه دو نمونه از تجلیات الهی و نقش آنها در گسترش آرامش به ساحت‎های بینشی، گرایشی و رفتاری اعضای خانواده تبیین می‎گردد تا هر پژوهشگری در تحقیقات بعدی فراتر از تحقیق حاضر، از اصول برگرفته از این تحلیل برای مشاوره خانواده از منظر اسلام بهره برداری کند.

تجلی الهی, صفات شخصیت, مودت, رحمت, خانواده به مثابه آیه الهی, آرامش زمینه ساز تربیت, هرم سه بعدی نفس انسان