مهری ارجمند - دانشجوی دکترای تخصصی تغذیه دام، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان
علی کیانی - دانشیار، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان
آرش آذرفر - استاد، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان
ایوب عزیزی - استادیار، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان
امیر فدایی فر - استادیار، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان

در این پژوهش، اثر نسبت علوفه به کنسانتره بر عملکرد رشد، قابلیت هضم مواد مغذی و فراسنجه های شکمبه­ای بره­های نر نژاد لری-بختیاری در ماه­های مختلف دوره پروار بررسی شد. به این منظور، تعداد ۲۷ راس بره نر (سن ۱۵±۷۰ روز، میانگین وزن زنده ۳/۳ ± ۳/۲۶ کیلوگرم) به مدت سه ماه با سه سطح مختلف کنسانتره (۵۵، ۷۰ و ۸۵ درصد) تغذیه شدند. قابلیت هضم مواد مغذی جیره­ها در هر ماه با استفاده از روش نشانگر داخلی خاکستر نامحلول در اسید اندازه­گیری شد. نمونه مایع شکمبه در انتهای هر ماه برای تعیین فراسنجه­های تخمیر شکمبه گرفته شد. نتایج نشان داد که افزایش سطح کنسانتره جیره منجر به افزایش وزن نهایی بدن، وزن روزانه و بهبود ضریب تبدیل غذایی شد و با افزایش طول دوره پروار، افزایش وزن روزانه، کاهش و ضریب تبدیل غذایی بهبود یافت (۰۵/۰>P). افزایش سطح کنسانتره جیره منجر به کاهش نسبت استات به پروپیونات و غلظت اسید ایزوبوتیریک شد و با افزایش مدت پروار، نسبت استات به پروپیونات کاهش و غلظت آمونیاک و جمعیت پروتوزوآ افزایش یافت (۰۵/۰>P). آثار متقابل بین سطح کنسانتره جیره و مدت پروار بر وزن پایانی، مصرف خوراک، قابلیت هضم مواد مغذی، غلظت اسید پروپیونیک و نسبت استات به پروپیونات معنی­دار بود (۰۵/۰>P). در نتیجه، اثر مثبت سطح کنسانتره جیره بر عملکرد، قابلیت هضم مواد مغذی و تولید اسیدهای چرب فرار شکمبه تحت تاثیر دوره پروار قرار گرفت. بنابراین طول دوره پروار در هنگام استفاده از جیره پر کنسانتره باید کوتاه­تر بوده و با افزایش طول دوره پروار، حداکثر سطح کنسانتره جیره برابر با۷۰ درصد باشد.

بره پرواری, سطح کنسانتره, قابلیت هضم, طول دوره پروار