لیلا ذوقی - Department of Psychology, Faculty of Human Resources, Amin University of Police, Tehran, Iran
بیتا آجیل چی - Department of Motor Behavior, Faculty of Physical Education and Sport Sciences, Allameh Tabatabaei University, Tehran, Iran
مرضیه غلامعلیی - Department of General Psychology, Islamic Azad University, Central Branch, Tehran, Iran

اهداف: شواهد پژوهش بیانگر. تفاوت های فیزیولوژیکی و روان شناختی در زنان و مردان مبتلا به سوءمصرف مواد است. در پژوهش حاضر با هدف بررسی تفاوت های جنسیتی در درمان سوءمصرف مواد مخدر در بعد روان شناختی به مقایسه ادراک درد، تاب آوری، تحمل ناکامی و پرخاشگری زنان و مردان تحت درمان با برنامه نگهدارنده با متادون پرداخته شد. مواد و روش ها: بدین منظور ۳۰۰ نفر (۱۵۰ مرد و ۱۵۰ زن) با دامنه سنی ۱۷ تا ۳۶ سال و تحصیلات دیپلم و بالاتر در یک پژوهش توصیفی با روش علی-مقایسه ای از بین افراد مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد شهر تهران در پاییز و زمستان سال ۱۳۹۸ که تحت درمان با برنامه نگهدارنده متادون بودند، به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چند مرحله ای انتخاب و به پرسش نامه های ادراک درد (پایایی ۰/۸۷)، تاب آوری (پایایی ۰/۸۴)، تحمل ناکامی (پایایی ۰/۷۲) و پرخاشگری (پایایی ۰/۷۱) پاسخ دادند. داده های به دست آمده با استفاده از روش آماری تی همبسته توسط نرم افزار SPSS ۲۴ تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: بیش ترین فراوانی مربوط به افراد بین ۲۲ تا ۲۶ سال، مدرک کارشناسی و سابقه کاری ۱۱ تا ۱۵ سال بود. میانگین شاخص های مورد بررسی به ترتیب در زنان و مردان برای ادراک درد ۰/۵۲۱±۴/۱۲۵ و ۰/۳۵۹±۳/۲۵۸، برای تاب آوری ۰/۳۵۷±۳/۹۶۱ و ۰/۱۹۸±۳/۶۵۱، برای تحمل ناکامی ۰/۱۳۷±۴/۲۰۸ و ۰/۱۳۷±۳/۲۴۷ و برای پرخاشگری ۰/۲۱۱±۳/۶۲۱ و ۰/۶۵۲±۴/۱۸۸بود. تفاوت بین ادراک درد، تحمل ناکامی و پرخاشگری در زنان و مردان در سطح ۰/۰۵p< معنادار بود اما تفاوت معناداری بین تاب آوری زنان و مردان مشاهده نشد. نتیجه گیری: زنان در فرآیند ترک مواد مخدر با متادون ادراک درد بیشتر و تحمل ناکامی کمتری نسبت به مردان دارند ولی مردان پرخاشگری بیشتری نسبت به زنان نشان می دهند. به نظر می رسد فرآیند ترک با متادون برای زنان سخت تر از مردان است. تاب آوری مردان و زنان در این برنامه درمانی با یکدیگر تفاوتی ندارند.

Pain Perception, Failure tolerance, Aggression, Methadone, ادراک درد, ناکامی, پرخاشگری, متادون