رابطه تاب آوری، ویژگی های شخصیتی نابهنجار با خشم: آزمون نقش میانجی ادراک از آلودگی هوا

اهداف: بروز خشم با ایجاد مشکلاتی در کار، روابط بین فردی و کیفیت زندگی افراد همراه است. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه تاب آوری و ویژگی های شخصیتی نابهنجار با خشم با میانجی گری ادراک از آلودگی هوا انجام شد. مواد و روش ها: این پژوهش از نظر هدف کاربردی بود و روش آن همبستگی است. نمونه آماری این تحقیق ۲۵۰ نفر از دانشجویان یک دانشگاه نظامی سال ۹۹-۱۳۹۸ در شهر تهران بود که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای گزینش شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش، پرسش نامه های تاب آوری کانر-دیویدسون (۲۰۰۳) با ضریب آلفای کرونباخ و روایی همگرا ۹۳/۰ و ۰/۵۸؛ ابعاد شخصیت نابهنجار کروگر و همکاران (۲۰۱۲) با پایایی و روایی ۹۴/۰ و ۶۹/۰؛ خشم صفت-حالت اسپیلبرگر (۱۹۹۹) با پایایی و روایی ۰/۹۵ و ۵۵/۰ و همچنین پرسش نامه ادراک آلودگی هوا یزدان پرست و همکاران (۱۳۹۳) با پایایی و روایی ۰/۹۶ و ۰/۵۸ بود. داده ها با شاخص های آمار توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون و مدل یابی معادله ساختاری با استفاده از نرم افزارهای SPSS ۲۶ و نسخه ۳ نرم افزار اسمارت پی ال اس تحلیل شدند. یافته ها: از میان ۲۵۰ نمونه پژوهش بیشتر شرکت کنندگان در رده سنی ۲۵ تا ۳۵ سال (۴۴/۸%) بودند که اکثرشان مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد داشتند (۵۵/۶%). ضریب اثر ویژگی شخصیتی نابهنجار بر ادراک از آلودگی هوا ۰/۳۲۴، ویژگی شخصیتی نابهنجار بر خشم ۰/۳۲۳، ادراک از آلودگی هوا بر خشم ۰/۲۶۶ و روابط بین متغیرها مثبت و معنادار و ضریب اثر تاب آوری بر ادراک از آلودگی هوا ۰/۲۲۲- و تاب آوری بر خشم ۰/۱۶۲- برآورد شد و رابطه این متغیرها منفی و معنادار بود. همچنین نقش میانجی ادراک از آلودگی هوا در رابطه بین ویژگی شخصیتی نابهنجار و خشم و رابطه بین تاب آوری و خشم تایید شد (۰/۰۵>p). نتیجه گیری: به نظر می رسد با توجه به نقش میانجی ادراک از آلودگی در رابطه بین ویژگی های شخصیتی نابهنجار و تاب آوری باخشم، با نظارت و بهینه سازی کیفیت هوا، ویژگی های شخصیتی و ارتقای تاب آوری می توان بروز خشم در افراد را کاهش داد.

Keywords:

Anger , Personality Traits , Resilience , Air Pollution , خشم , ویژگی های شخصیتی , تاب آوری , آلودگی هوا