رضا رسایی - کارشناس ارشدآبخیزداری،اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان یزد
حسین بری ابرقویی - دکترای اکولوژی، عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور یزد

تغذیه مصنوعی و پخش سیلاب یکی از راه‌های مناسب جهت حفظ و احیاء منابع آب زیرزمینی می‌باشد. هدف از این تحقیق ، بررسی تاثیر بندهای تغذیه مصنوعی بر سطح آب پیزو مترهای دشت مروست است. دشت مورد مطالعه با وسعتی معادل 227کیلومترمربع در پایین دست بندهای تغذیه مصنوعی قرار گرفته است. طرح‌های تغذیه مصنوعی در سال 72-1371 آبگیری شده اند. این محدوده در برگیرنده تعداد زیادی چاه پیزومتری می‌باشد. اما 7 پیزومتر داخل محدوده و یک پیزومتر خارج از محدوده(شاهد) دارای آمار قبل از سال 1366 هستند، از آمار آنها استفاده شد. جهت تاثیر بندها از آمار سال‌های زراعی 67-1366 تا 72-1371 قبل از آبگیر بندها و از آمار سال‌های زراعی 73-1372 تا 87-1386 بعد از آبگیری، استفاده شد و نمودار‌ها ترسیم و روابط رگرسیونی محاسبه گردید و نتایج نشان داد ارتفاع مطلق سطح آب سطح پیزو مترهای تحت تاثیر بندهادر دوره آماری 72-1371 لغایت 87-1386 بعبارتی در دوره آماری بعد از احداث بندها روند افت کمتری نسبت به دوره قبل از احداث یعنی سالهای 67-1366 تا سال 72-1371 پیدا کرده وچاههایی که در محدوده بندها قرار دارند بطور قابل توجه ای از روند افت سطح آنها کاسته شده است.چاه های سید آباد،کوشک ، علاءالدین وآذرمکان تاثیر بندهابر روی سطح آب آنها کمتر و افت آنها نسبت به چاهای حوالی بند بیشتر است.پیزومتر نفس القریه(شاهد) که در بالا دست بند و حوالی رود خانه بوانات قرار دارد در قبل و بعد از آبگیری بندها روند نزولی داشته حتی بعد از آبگیری بندها نیز این روند تشدید شده است.

دشت مروست،بندهای تغذیه مصنوعی،سطح پیزومتر، افت سطح آب