ساناز حق شناس - استادیار گروه دانشگاه آزاد تهران شرق- معاون دانشکده هنر و معماری
نسیم خانلو - استادیار گروه معماری و شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شرق

پژوهش حاضر با هدف، بررسی و تبیین نقش مولفه های معماری مبتنی بر حواس، در مسیریابی– جهت یابی فضاهای ایستگاهی حمل ونقل ریلی، به عنوان رهیافتی درتسهیل این فرآیند برای افراد کم توان ، به روش توصیفی- تحلیلی، ازنوع همبستگی انجام گرفت. حوزه پژوهش ایستگاه های مترو تهران و جامعه آماری آن کاربران ایستگاه ها بود. نمونه پژوهش، ایستگاه فرودگاه مهرآباد و ۲۴۶ نفر که به روش تصادفی هدفمند انتخاب شده اند. اطلاعات به دو صورت کتابخانه ای و میدانی گردآوری شده است. مولفه هااز طریق بررسی و مرور مباحث نظری پیرامون مساله پژوهش و مصاحبه حضوری و نیمه ساختارمند با۲۰ متخصص، شناسایی واستخراج شدند. ابزارگردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته مصور بود. پرسشنامه، با ایجاد شرایط حسی خاص ( تحریک حواس پنج گانه کاربران) در محل ایستگاه نمونه اجرا شد. داده های گردآوری شده با روش آماراستنباطی(تحلیل مسیر) تجزیه و تحلیل شد.نتایج نشان داد مولفه های حرکتی بیشترین تاثیر را درتسهیل فرآیند مسیریابی- جهت یابی افراد کم توان داشته است.

معماری مبتنی بر حواس, مولفه های حرکتی, کالبدی, بصری, نشانه های شاخص