اسماعیل یساری - بخش علوم کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
سلمان دستان - پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی ایران، کرج
رضا یدی - بخش علوم کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

تجزیه و تحلیل الگوی مصرف انرژی و کارایی آن در نظام های کشاورزی می تواند از طریق شناسایی نقاط هدر رفت انرژی نقش بسیار مهمی در توسعه شناخت نسبت به بوم نظام های زراعی داشته باشد. جهت رسیدن به این هدف ضروری است که بوم نظام های زراعی از نظر ورود و خروج انرژی مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. بنابراین در این تحقیق اراضی شالیزاری زیر کشت ارقام محلی به تفکیک شهرستان در استان مازندران مورد مطالعه قرار گرفتند. ابتدا میزان انرژی ورودی ناشی از مصرف نهاده های مختلف برآورد و سپس انرژی خروجی محاسبه و میزان انتشار دی اکسید کربن ناشی از آن تخمین زده شد. نتایج نشان داد که آب آبیاری، سوخت فسیلی، کود نیتروژن و ادوات و ماشین آلات دارای حداکثر انرژی ورودی بوده و قارچ کش، کود پتاسیم و فسفر کمترین انرژی ورودی را به خود اختصاص داده اند. شهرستان های بابل و آمل به علت بالاترین سطح زیر کشت بیشترین میزان انرژی ورودی و گرمایش جهانی را در مقایسه با سایر شهرستان ها به خود اختصاص دادند. بنابراین، استفاده موثر از انرژی در زراعت برنج یکی از عوامل مهم در پیدایش توسعه پایدار است. علاوه بر این، افزایش بهره وری انرژی موجب صرفه جویی اقتصادی، حفظ سوخت های فسیلی و کاهش آلودگی هوا می گردد.

انرژی, برنج, بهره وری, تغییر اقلیم, گرمایش جهانی