حسین عزتی کنده - علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
صاحبعلی بلندنظر - گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
محمدرضا ساریخانی - گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

چکیده          باکتری­های محرک رشد گیاه و قارچ های میکوریز نقش مهمی در تامین نیاز گیاهان به عناصر غذایی دارند. این ریزموجودات در اطراف ریشه گیاه مستقر شده و در تامین و جذب عناصر غذایی نقش دارند. به منظور بررسی اثر کارایی باکتری های محرک رشد گیاهان و قارچ های میکوریز آربوسکولار بر رشد، عملکرد و صفات کیفی پیاز خوراکی توده هوراند آزمایشی مزرعه ای به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با ۸ تیمار و ۳ تکرار در مزرعه به اجرا در آمد. در این آزمایش پیاز خوراکی توده هوراند با باکتری­های  Azospirillum AC۴۶I وPseudomonas fluorescens Chao  ویک گونه قارچ میکوریز آربوسکولارGlomus intraradices  تلقیح و کاشته شد. اثر تیمار بر TSS و غلظت پتاسیم، معنی دار نبود. ولی تعداد برگ، وزن تر پیاز، وزن خشک پیاز، قطر گردن سوخ، شاخص برداشت، درصد ماده خشک، عملکرد، غلظت فسفر، نسبت پیازدهی و محتوای کلروفیل در سطح احتمال۱ درصد و وزن خشک اندام هوایی، قطر سوخ، در سطح احتمال ۵درصد تحت تاثیر تیمار باکتری های محرک رشد گیاه و قارچ میکوریز معنی دار بود. پیازهای تلقیح شده با ۳ تیمارباکتریهای محرک رشد و قارچ میکوریز از درصد ماده خشک (۲۴/۱۶-۱۰%) وغلظت فسفر(۵۷/۵۳%) بالاتری برخوردار بوده و همچنین بیشترین عملکرد در مترمربع(۳۳/۱۰) در اثر تیمارتلفیقی باکتریها و قارچ بدست آمد. بطورکلی تیمار تلفیقی قارچ های میکوریز به همراه باکتری های محرک رشد گیاه (PGPR) نتایج بهتری را نسبت به تیمارشاهد و تیمارهای انفرادی باکتری ها و قارچ در بهبود صفات کمی و کیفی پیاز خوراکی توده هوراند داشت.

پیاز خوراکی, باکتری های ریزوسفری, قارچ میکوریزآربوسکولار, صفات رشد, عناصرغذایی