محسن ثقوری - گروه مهندسی بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز. ایران
رضا عبدی - گروه مهندسی بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز. ایران
محمدعلی ابراهیمی نیک - گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد. مشهد
عباس روحانی - گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد. مشهد
محمدعلی میسمی - گروه مهندسی بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز. ایران

چکیده با توجه به افزایش مصرف سوخت­های فسیلی در جهان، همچنین افزایش قیمت و اثرات زیست محیطی آن­ها، امروزه نیاز و علاقه به جایگزینی آن­ها با منابع جدید و تجدیدپذیر انرژی زیاد شده است. یکی از منابع انرژی تجدیدپذیر بیوگاز است و هضم بی­هوازی یکی از روش­های تولید بیوگاز از مواد آلی است که روز به روز در حال گسترش می­باشد. یکی از تقسیم­بندی­های هضم بی­هوازی حالت مایع و حالت خشک است. برخی از مزایای هضم بی­هوازی حالت جامد شامل حجم کمتر مورد نیاز رآکتور، انرژی کمتر برای گرم­کردن و جابجایی راحت­تر است. در این پژوهش هضم بی­هوازی حالت جامد لجن فاضلاب شهری مورد مطالعه قرار گرفت. مطالعه در مقیاس آزمایشگاهی (حجم ۱ لیتر)، دمای مزوفیلیک (۳۷ درجه سانتی­گراد) و سهم مواد جامد ۲۰­% انجام گرفت. نتایج ارزیابی خصوصیات لجن فاضلاب شهری نشان داد این مواد از پتانسیل خوبی برای تولید بیوگاز از هضم بی­هوازی حالت جامد برخوردارند (سهم مواد جامد کل ۷/۲۵­%، سهم مواد جامد فرار ۷/۵۰­% و نسبت کربن به­ازت ۷/۱۱). هم­چنین نتایج حاصل از هضم بی­هوازی نشان داد مقدار ۳۶۲ میلی­لیتر بیوگاز به­ازای هر گرم مواد جامد فرار در شرایط نرمال آزمایشگاهی به­دست آمد. از این میزان ۲۱۳ میلی­لیتر متان حاصل شد که معادل ۸/۵۸­% است. هم­چنین میزان درصد کاهش مواد جامد فرار که یکی از پارامترهای بهره­وری آزمایش است ۷/۶۳­% به­دست آمد.

واژه های کلیدی: انرژی های تجدیدپذیر, بیوگاز, لجن فاضلاب شهری, هضم بی هوازی حالت جامد