غلامرضا قهرمانیان - موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی، مراغه، ایران
انگین چاکر - دانشگاه اژه، دانشکده کشاورزی، بخش ماشین های کشاورزی و مهندسی تکنولوژی
ارجان گلی سویلو - دانشگاه اژه، دانشکده کشاورزی، بخش ماشین های کشاورزی و مهندسی تکنولوژی

چکیده گاوآهن برگردان­دار یک­طرفه به طور گسترده در خاک­ورزی مرسوم در سراسر دنیا استفاده می­شود. ایجاد پشته یا جویچه در مزرعه در نتیجه برگردان خاک به یک سو، بازده مزرعه­ای پایینو مصرف سوخت بالا، از معایب این ادوات می­باشند. برای رفع معایب گاوآهن­های برگردان­دار یک­طرفه، استفاده از گاوآهنهای برگردان­دار دوطرفه پیشنهاد میشود؛ اما استهلاک زیاد در مکانیزم دوران خیش­ها و نیاز به تراکتور با توان بیشتر به­خاطر وزن سنگین آن، محدودیت توان تراکتورهای در دسترس اکثر کشاورزان و قیمت زیاد آنها، توسعه گاوآهن برگردان­دار دوطرفه را محدود ساخته است. در این تحقیق، برای برطرف نمودن معایب گاوآهن برگردان­دار یک­طرفه و در عین­حال حفظ مزایای گاوآهن برگردان­دار دوطرفه، طرح جدیدی در گاوآهن تحت عنوان گاوآهن برگردان­ دوسویه ارائه گردید. به منظور ارزیابی آن، آزمایشی در قالب کرت های خرد شده با طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی با سه تیمار اصلی شامل نوع گاوآهن (گاوآهن برگردان­دار یک­طرفه، گاوآهن برگردان­دار دوطرفه و گاوآهن برگردان­دار دوسویه) و تیمار فرعی سرعت در سه سطح: ۷/۲، ۰/۴ و ۷/۴ کیلومتر بر ساعت در سه تکرار اجرا شد. آزمایش مزرعه­ای گاوآهن برگردان­دار دوسویه در برگردان کامل خاک با موفقیت انجام شد. با حذف سری خیش­های بالایی شاسی گاوآهن برگردان­دار، وزن آن در مدل اولیه ۳۲% کاهش یافته و قسمت­های در معرض استهلاک زیاد حذف شد. در آزمایش مزرعه­ای  مقاومت کشش ویژه گاوآهن­ ابداعی با میانگین kNm-۲ ۴۵/۴۴ اختلاف معنی­داری با گاوآهن برگردان­دار دوطرفه با میانگین kNm-۲ ۳۷/۴۳ نداشت. ولی گاوآهن برگردان­دار یک طرفه با اختلاف معنی­دار (در سطح ۱%)، حداقل مقاومت کشش ویژه با مقدار kNm-۲  ۷۳/۳۲  را داشت.

واژه های کلیدی: خاک­ورزی, گاوآهن برگردان­دار, گاوآهن برگردان­دار دوطرفه, گاوآهن برگردان­دار دو سویه