سحر ذاکری - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی-مدیریت مناطق بیابان
سارا ذاکری - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی-مدیریت مناطق بیابان
آبتین میرطالبی - کارشناس ارشد مدیریت مناطق بیابان-ریاست اداره بهره برداری اداره کل من
غلامرضا طاهری - کارشناس اداره کل منابع طبیعی استان اصفهان

از آنجایی که مناطق خشک و نیمه خشک بخش عمده ای از مساحت کشور را به خود اختصاص داده اند لذا شناخت پتانسیل های موجود در این مناطق و کشف منابع جهت ارائه راهکارهای مدیریتی برای بهره مندی از پتانسیل های موجود و جلوگیری از روند بیابانزایی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این مقاله پژوهشی پتانسیل منطقه مورد مطالعه از لحاظ قابلیت کشت و احیای گونه گون زرد مورد ارزیابی قرار گرفت. تولید گونه گون زرد در منطقه موک واقع در استان اصفهان با مساحتی بالغ بر 2436 هکتار برآورد شد. نتایج برآورد تولید حاکی از آن است که منطقه ی مورد مطالعه دارای پتانسیل لازم جهت احیا و توسعه ی این گونه ی دارویی- صنعتی می باشد. این گونه یکی از مهمترین گیاهان دارویی-صنعتی است که دارای صمغی به نام کتیرا می باشد. براساس آمار، ایران مهمترین تولیدکننده ی کتیرا در جهان بوده به طوری که حجم صادرات کتیرای ایران در حدود 70 درصد صادرات کتیرای جهان است. نکته مهم اینکه ارزش این رویشگاه و توسعه آن علاوه بر محصول کتیرای استحصالی و سایر جنبه های اکولوژیک آن مانند تولید علوفه، حفاظت خاک و ارزش های زیست محیطی در مناطق خشک و نیمه خشک کشور با پتانسیل احیا می تواند متضمن ارتقاء موقعیت کشور از لحاظ تولید و صادرات این نوع محصول نیز باشد. لزوم تدوین برنامه جامع، معقول و منطبق با سیاست های پیش بینی شده و در قالب طرح های مدون احیاء و بهره برداری کتیرا با بهره گیری از پتانسیل مناطق بیابانی امری ضروری است.

پتانسیل بیابان، گون زرد، کتیرا، احیا