مسیب مرادی یاسوری - کارشناسی ارشد، رشته جغرافیای سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی رشت، رشت، ایران

هدف از پژوهش حاضر بررسی سوابق و علایق ژئوپلیتیکی ایران در حوزه قفقاز جنوبی میباشد. روش تحقیق توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای میباشد . منطقه قفقاز به دلیل موقعیت جغرافیایی خود که به عنوان یک منطقه سرحدی میان ایران با سه جمهوری گرجستان و آذربایجان و ارمنستان بشمار می آید میتواند نقش بسزایی را از نظر اقتصادی با یکدیگر باز نماید و از آنجائی که منطقه قفقاز به عنوان یک پل ارتباطی میان ایران با سایر کشورهای اروپایی نیز میباشد فلذا بدلیل موقعیت ژئواکونومیکی منطقه قفقاز میان ایران با این کشورها میتواند روابط اقتصادی خوبی برقرار گردد و از طرف دیگر منطقه قفقاز بدلیل برخورداری از منابع مهم نفت و گاز و سایر انرژیها و هم چنین منابع عظیم زغال سنگ و غیره نیز به علاقه مندی ایران بر این منطقه خود به خود می افزاید. بافروپاشی حاکمیت کمونیسم در اتحاد جماهیر شوروی سابق علایق ژئوپلیتیکی متقابل میان ایران و منطقه قفقاز احیا و با توجه به ویژگیهای ساختار قومی - نژادی و مذهبی چون اشتراکات زیادی میان ایران و قفقاز برقرار است هر روزه بر دامنه علایق ایران به این منطقه افزوده میشود. همچنین با توجه به روابط سنتی ایران با منطقه قفقاز و سابقه تاریخی روابط میان کشور ایران با منطقه قفقاز و از آنجائی که که مذهب یک عامل عمده بر توسعه روابط ایران با این کشورها را منجر گردیده است میتوان گفت که بهره گیری از موقعیت مذهبی عاملی مهم افزایش علایق ژئوپلتیکی ایران به این منطقه میتواند باشد.

قفقاز جنوبی، علایق ژئوپلیتیکی ایران، فروپاشی کمونیسم، اتحاد جماهیر شوروی.