عاطفه برنجیان - دانشجوی دکتری تغذیه طیور، گروه علوم دام و طیور، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران
سید داود شریفی - دانشیار، گروه علوم دام و طیور، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران
عبدالله محمدی سنگ چشمه - استادیار، گروه علوم دام و طیور، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران
محمدرضا بختیاری زاده - دانشیار، گروه علوم دام و طیور، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران

تاثیر اسیدهای چرب امگا-۳ بر عملکرد و صفات فیزیکی تخم­مرغ در مرغ­های تخم­گذار در شرایط تنش فیزیولوژیکی با استفاده از ۹۶ قطعه مرغ تخم­گذار لوهمن سفید (LSL-Lite) در یک آزمایش فاکتوریل۲×۳ با دو سطح تنش (تنش و بدون تنش) و سه سطح اسیدهای چرب امگا-۳ (صفر، ۲۴/۰ و ۴۸/۰ درصد جیره) در قالب طرح کاملا تصادفی به مدت ۷۰ روز بررسی شد. از سن ۳۵ تا۴۰ هفتگی، پرندگان با جیره پایه به همراه سطوح مختلف اسیدهای چرب امگا-۳ تغذیه شدند و در سن ۴۱ هفتگی، تنش فیزیولوژیکی با استفاده از افزودن ۵/۱ میلی­گرم دگزامتازون در کیلوگرم جیره به مدت یک هفته القاء شد. سپس دگزامتازون از جیره حذف و پرندگان به مدت سه هفته دیگر با جیره­های قبل از تنش تغذیه شدند (دوره پس از تنش). درصد تولید، مصرف خوراک، توده­ تخم­مرغ و همچنین صفات فیزیکی تخم­مرغ در دوره­های تنش و بعد از آن بررسی شدند. در دوره تنش، درصد تولید تخم­مرغ، وزن و توده تخم­مرغ و ضخامت پوسته کاهش و ضریب تبدیل خوراک افزایش یافت (۰۵/۰p <). مصرف خوراک پرندگان متحمل تنشی که با جیره­های حاوی سطوح مختلف اسیدهای چرب امگا-۳ تغذیه شدند، کمتر بود (۰۵/۰p <). کمترین شاخص زرده مربوط به پرندگان متحمل تنش تغذیه شده با سطوح ۲۴/۰ و ۴۸/۰ درصد اسیدهای چرب امگا-۳ بود. در دوره پس از تنش، درصد تولید، توده تخم­مرغ و مصرف خوراک در پرندگان متحمل تنش، در مقایسه با پرندگان بدون تنش کمتر بود و ضریب تبدیل بالاتری داشتند (۰۵/۰p <). در این دوره، ضخامت پوسته تخم پرندگان متحمل تنشی که سطح ۴۸/۰ درصد اسیدهای چرب امگا-۳ را دریافت کرده بودند، کمتر بود (۰۵/۰p <). به طور کلی، استفاده از اسیدهای چرب امگا-۳ در مرغ­های تخم­گذار در شرایط تنش، با تشدید کاهش مصرف خوراک در این پرندگان می­تواند آثار زیان­بار تنش بر عملکرد تولید و کیفیت پوسته تخم­مرغ را افزایش دهد.

اسیدهای چرب امگا-۳, توده تخم مرغ, دگزامتازون, ضخامت پوسته, عملکرد