سعیده فلاح - Tarbiat Modares University
کاظم ارزانی - Tarbiat Modares University
ناصر بوذری - Horticultural Science Research Institute

شناسایی نژادگان های برتر از بین تنوع بسیار بالای ژرم پلاسم درختان میوه ایران، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از بین ۶۰۰ نژادگان کشت شده در باغ های برزک کاشان، ابتدا تعداد ۸۰ و سپس ۱۱ نژادگان برتر انتخاب گردید. افزون بر ثبت تاریخ گلدهی ۸۰ نژادگان مرغوب، ارزیابی های فنولوژی ۱۱ نژادگان برتر نیز طی دوسال باغی ۱۳۹۷ – ۱۳۹۶ انجام گرفت. تفاوت ۲۱ روز در زمان آغاز گلدهی در دو سال پژوهش ثبت گردید. تراکم گل در شاخه، تنوع بالایی را در بین نژادگان های مورد مطالعه نشان داد به طوری که نژادگان ۱۰۴۵KB با ۱۵۸ گل بیشترین و نژادگان ۱۲۹۳۹KB با ۶۰ گل، کمترین تراکم گل را داشتند. بیشترین و کمترین درصد تشکیل میوه ثبت شده در ۱۵ روز بعد از خودگرده افشانی کنترل شده به ترتیب مربوط به نژادگان ۱۰۴۵KB (۸۳/۵۳ درصد) و نژادگان ۴۵۴۱KB (صفر درصد) بود. تصاویر میکروسکوپی، تندش بسیار مطلوب دانه های گرده را در سطح کلاله گل های خودگرده افشانی شده نشان داد. در بیشتر نژادگان ها تعداد محدودی از لوله های گرده در بازه ۴۸، ۷۲، ۹۶ و ۱۲۰ ساعت به تخمدان رسیده و از آن عبور کردند. رشد لوله گرده در خامه که به وسیله میکروسکوپ فلورسنس بررسی شد، خودناسازگاری نژادگان های مورد مطالعه را تایید نمود. با توجه به اینکه نژادگان های مورد مطالعه از نظر بسیاری از ویژگی های مورفولوژیک برتر بودند، نتایج به دست آمده می تواند سبب سهولت انجام برنامه های به نژادی بعدی روی این نژادگان ها شود.

Apricot, Pollination, Pollen, Pollen tube, Frost damage, Fluorescence microscope, زردآلو, گرده افشانی, دانه گرده, لوله گرده, سرمازدگی, میکروسکوپ فلورسنس