وفا محمدی چپدره - دانش آموخته دکتری تغذیه دام، گروه علوم دامی، دانشگاه رازی کرمانشاه
محمد مهدی معینی - دانشیار گروه علوم دامی دانشگاه رازی کرمانشاه
منوچهر سوری - دانشیار گروه علوم دامی دانشگاه رازی کرمانشاه

در این مطالعه با استفاده ازکشت برون تنی میکروارگانیسم های شکمبه، امکان ساخت مکمل ترکیبی جدید جهت پیشگیریاز اسیدوز با استفاده از بافرهای رایج، مواد معدنی و گیاهان دارویی بر اساس حفظ pH، شاخصاسیدزایی (AV)، مقدارماده خشک ناپدید شده در شرایط برون تنی (IVDMD) ونسبت AV/IVDMD، در جیرهپر کنسانتره بررسی شد. این مطالعه در قالب طرح کاملا تصادفی و در چهار آزمایشانجام شد. در آزمایش اول، تیمارهای آزمایشی شامل بافرها (بی کربنات سدیم، بی کربناتپتاسیم، اکسید منیزیم، بنتونیت سدیم و زئولیت)، گیاهان دارویی (آنیسون، رزماری،فلفل، مرزنگوش، دارچین و سیر) به مقدار یک درصد ماده خشک جیره و مواد معدنی(کبالت، مس، منگنز، سلنیم و روی) به مقدار یک در میلیون قسمت در واحد خوراک بود.درآزمایش دوم و سوم از ترکیب های متفاوت (بافرها-گیاهان دارویی-مواد معدنی) به مقداریک درصد ماده خشک جیره استفاده شد. ترکیب ۱ (بی کربناتسدیم ۵/۲۹%، اکسید منیزیم ۲۵%، بنتونیت سدیم ۱۸%، انیسون ۱۰%، سیر ۹% و رزماری ۵/۸%) در آزمایش سوم عملکرد معنی داری داشت و"رومینوبافر" نام گرفت. در آزمایش چهارم، رومینوبافر در مقایسه با بی کربناتسدیم و گیاه رزماری مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج آزمایش اول نشان داد که بی کربناتسدیم، بی کربنات پتاسیم، اکسید منیزیم و گیاه دارویی رزماری نسبت به سایر تیمارهااثر معنی داری بر pH، مقدار مادهخشک ناپدید شده و شاخص اسیدزایی داشتند (۰۱/۰>(p . نتایجآزمایشات دوم و سوم نشان داد که اغلب ترکیب ها آثار معنی داری بر حفظ pH، مقدارماده خشک ناپدید شده و شاخص اسیدزایی داشتند (۰۱/۰>(p . با توجهبه نتایج این آزمایش، مکمل رومینوبافر شاخص اسیدزایی و نسبت شاخص اسیدزایی بهمقدار ماده خشک ناپدید شده کمتری داشت و ضمن حفظ pH در ساعت هایاولیه انکوباسیون، توانست pH محیطرا در سطح بالاتری حفظ نماید.

اسیدیته, بی کربنات سدیم, رومینوبافر, شاخص اسیدزایی, گیاه دارویی