هادی فرجی آروق - استادیار ژنتیک و اصلاح دام، پژوهشکده دام های خاص، دانشگاه زابل
محمد رکوعی - دانشیار اصلاح نژاد دام، گروه علوم دامی و بیوانفورماتیک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل
مهدی جهانتیغ - دانشیار پاتولوژی بالینی، گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه زابل

هدف از این تحقیق، مقایسه عملکرد، فراسنجه­های کیفیت و کمیت گوشت، تخم تولیدی و باروری در هفت سویه بلدرچین (خالدار ایتالیایی، وحشی، تکسدو، اسکارلت، سفید انگلیسی، ای ام تگزاس و وایت باتون) بود. بدین منظور از هر سویه تعدادی (۱۲۵ وحشی، ۱۵۹ خالدار ایتالیایی، ۵۸ اسکارلت، ۵۶ تکسدو، ۸۱ سفید انگلیسی، ۹۲ ای. ام. تگزاس و ۵۷ وایت باتون) جوجه یک­روزه تولید و از روز اول تا آخر آزمایش در شرایط یکسان پرورش داده شدند. از سن ۲۱ تا ۳۵ روزگی وزن­کشی و اندازه­گیری مصرف خوراک برای محاسبه ضریب تبدیل سویه­ها انجام شد. در سن ۴۲ روزگی، به صورت تصادفی از هر سویه ۱۰ پرنده کشتار و بعد از اندازه­گیری اجزای لاشه، نمونه گوشت سینه و ران جهت بررسی کیفیت و اندازه­گیری ترکیبات شیمیایی گوشت گرفته شد. با شروع تخم­گذاری سویه­ها، تولید تخم روزانه ثبت شده و از تخم­های جمع­آوری شده جهت اندازه­گیری فراسنجه­های کیفی و کمی تخم، باروری و جوجه­درآوری استفاده شد. نتایج نشان داد که سویه اثر معنی­داری بر مصرف خوراک، افزایش وزن، ضریب تبدیل ۳۵-۲۸ روزگی، خطر حذف در هفته ششم، اکسیداسیون روز ۳۰ گوشت، افت خونابه روزهای ۱ و ۷، ترکیبات شیمیایی گوشت (به استثنای خاکستر)، فراسنجه­های کیمیت و کیفیت تولید تخم (به استثنای ارتفاع سفیده و واحد هاو) داشت (۰۵/۰ >p ). با توجه به نتایج عملکرد، فراسنجه­های اجزای لاشه و کیفیت گوشت، سویه وحشی و تکسدو به ترتیب بهترین عملکرد و کیفیت گوشت را داشتند. بالاترین و پایین­ترین درصد تولید تخم و باروری به ترتیب در سویه­های سفید انگلیسی (۴۷/۷۵ و ۸۴/۸۴ درصد) و وایت باتون (۲۶/۶۴ و ۶۶/۷۴ درصد) مشاهده شد. از لحاظ بسیاری از فراسنجه­های کیفیت تخم، سویه ای ام تگزاس مناسب­تر از سایر سویه­ها بود. با توجه به نتایج پیشنهاد می­شود در پرورش بلدرچین به منظور اهداف مختلف، بهتر است سویه مناسب انتخاب شود.

اکسیداسیون گوشت, بلدرچین, ضریب تبدیل غذایی, واحد هاو, وزن تخم