جواد بیات کوهسار - استادیار گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گنبد کاووس
فرشته مقصودلو - دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گنبد کاووس
فاطمه فتحی - دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گنبد کاووس
فرزاد قنبری - استادیار گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گنبد کاووس

این مطالعه به ­منظور بررسی اثر سطوح مختلف (۵/۲، ۵ و ۱۰ درصد ماده خشک) ساپونین، اسید گالیک و اسید تانیک بر فراسنجه­های تولید گاز و قابلیت هضم برون­تنی ماده خشک و ماده آلی با استفاده از روش تولید گاز و کشت ثابت انجام گرفت. نتایج نشان داد که بین تیمار­های آزمایشی از نظر پتانسیل و نرخ تولید گاز اختلاف معنی­داری وجود داشت (۰۵/۰>P). تیمار شاهد و تیمارهای دارای ساپونین به ترتیب دارای بالاترین و پایین­ترین پتانسیل تولید گاز بودند. به­ هر حال، افزودن سطوح مختلف ساپونین، اسید گالیک و اسید تانیک به جیره پایه سبب کاهش قابلیت هضم ماده آلی، انرژی قابل متابولیسم و غلظت اسیدهای چرب کوتاه زنجیر شد. از این نظر، تیمار دارای ۱۰ درصد اسید گالیک پایین­ترین مقدار قابلیت هضم ماده آلی، انرژی قابل متابولیسم و غلظت اسیدهای چرب کوتاه زنجیر را داشت. بالاترین مقدار غلظت نیتروژن آمونیاکی مربوط به تیمار شاهد (۷۶/۱۰ میلی­گرم در دسی­لیتر) و پایین­ترین مقدار مربوط به تیمار دارای ۱۰ درصد اسید تانیک (۷۹/۵ میلی­گرم در دسی­لیتر) بود. بین تیمار­ها از نظر بازده تولید گاز، عامل تفکیک و تولید توده میکروبی تفاوت معنی­داری وجود داشت (۰۵/۰P<). به­ طور کلی، نتایج این مطالعه نشان داد که استفاده از سطوح مختلف ساپونین، اسید گالیک و اسید تانیک مورد استفاده اثر قابل ملاحظه­ای بر فرآیندهای تخمیر شکمبه­ای در شرایط آزمایشگاهی نداشت.

پروتئین میکروبی, تولید گاز, ساپونین, فلاوونوئید