احسان صالحی فر - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد، گروه علوم دامی، مشهد، ایران
محمود شیوازاد - استاد گروه علوم دامی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
فرهاد فرودی - دانشیار گروه علوم دامی، واحد ورامین و پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، ورامین، ایران
محمد چمنی - دانشیار گروه علوم دامی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
رضا بهاری کاشانی - استادیار گروه علوم دامی ، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

در این تحقیق، اثر الگوهای مختلف اسید ­آمینه ایدهآل بر پاسخ سیستم ایمنی، فراسنجههای خونی و لاشه جوجههای گوشتی آرین در دوره پایانی (۴۲-۲۹ روزگی) در دو جنس نر و ماده، بررسی شد. آزمایش به صورت فاکتوریل ۲×۷ در قالب طرح کاملا تصادفی با ۸۴۰ قطعه جوجه گوشتی نر و ماده آرین در ۱۴ تیمار، چهار تکرار و تعداد ۱۵ جوجه در هر تکرار انجام گرفت. تیمارها شامل ترکیب الگوهای اسید آمینه ایدهآل و توصیههای آرین (IICP, CVB, Feedstuff, NRC, ROSS, RPANوArian) و جنس (نر و ماده) می باشد. در ۳۵ روزگی به دو قطعه جوجه از هر واحد آزمایشی تزریق آنتی­ژن انجام شد و در ۴۲ روزگی تیتر پادتن تعیین گردید. در انتهای آزمایش، از هر واحد آزمایشی دو قطعه جوجه خون­گیری و کشتار شدند و مقادیر پروتئین تام، آلبومین، نیتروژن اورهای، کراتینین، اسید اوریک و وزن تیموس، طحال و بورس فابریسیوس و اجزای لاشه مورد اندازهگیری قرار گرفت. الگوهای NRC (۱۹۹/۲) و RPAN (۱۷۲/۲) بیشترین عیار پادتن را تولید کردند (۰۵/۰ P<). اثر الگوهایاسیدهای ­آمینه ایدهآل بر مقادیر اسید اوریک (۵۴۲/۸) و نیتروژن اورهای (۸۵۰/۱) معنیدار بود (۰۵/۰ P<). وزن نسبی لاشه در الگوی NRC (۸۶۷/%۷۱) آرین (۸۰۴/%۷۱)، ROSS (۸۲۴/%۷۰) و RPAN (۰۹۱/%۷۱) اختلاف معنی­داری نشان داد (۰۵/۰ P<). بررسی نتایج پاسخ سیستم ایمنی، فاکتورهای خونی و خصوصات لاشه نشان داد که پاسخ جوجههای گوشتی آرین به نسبت های مختلف اسید آمینه، متفاوت است و بهترین نتایج در الگوی RPAN مشاهده شد.

اسیدآمینه ایده آل, پاسخ ایمنی, جوجه گوشتی, خصوصیات لاشه, فراسنجه های خونی