مدیریت اقتصادی- محیط زیستی اراضی زارعی با تاکید بر کاهش برداشت آب زیرزمینی در شرایط عدم قطعیت بارندگی: مطالعه موردی منطقه قره طغان نکا
عنوان مقاله: مدیریت اقتصادی- محیط زیستی اراضی زارعی با تاکید بر کاهش برداشت آب زیرزمینی در شرایط عدم قطعیت بارندگی: مطالعه موردی منطقه قره طغان نکا
شناسه ملی مقاله: JR_IWRR-17-2_004
منتشر شده در در سال 1400
شناسه ملی مقاله: JR_IWRR-17-2_004
منتشر شده در در سال 1400
مشخصات نویسندگان مقاله:
سمیه شیرزادی لسکوکلایه - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.
فاطمه کشیری کلائی - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.
خلاصه مقاله:
سمیه شیرزادی لسکوکلایه - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.
فاطمه کشیری کلائی - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.
خشکسالی در سالهای اخیر و استخراج مستمر آب از طریق حفر چاههای عمیق منجر به افت سطح آب زیرزمینی شده است. بنابراین لازم است به منظور مدیریت مصرف آب زیرزمینی برای بهکارگیری پایدار منابع آب و همچنین حفظ تعادل محیط زیستی در این منبع مهم، تحقیقات و سیاست های مناسبی صورت گیرد. در مطالعه حاضر بهمنظور استفاده بهینه از آب زیرزمینی منطقه زراعی قره طغان نکا، از رویکرد تحلیل تصمیمگیری چندمعیاره تصادفی در شرایط عدم قطعیت در بارندگی استفاده شده است. دادههای مورد نیاز بهصورت کتابخانهای جمعآوری شد و جهت برآورد نتایج از نرمافزار GAMS استفاده گردید. برمبنای نتایج، افزایش احتمال بارندگی تا ۹۹ درصد منجر به افزایش سود ناخالص زراعی در منطقه گردید. بهگونهای که در سناریوهای احتمال ۹۵ و ۹۹ درصد بارندگی نسبت به احتمال ۹۰ درصد، سود ناخالص بهترتیب حدود ۱/۴۴ و ۴/۱۳ درصد افزایش داشت. در این شرایط میزان برداشت آب زیرزمینی در سناریوهای مختلف، بدون تغییر ولی سهم آب زیرزمینی از کل آب مصرفی با کاهش مواجه شد. در مقابل، در شرایط کاهش احتمال بارندگی به ۹۹ درصد نسبت به احتمال ۹۰ درصد، سود ناخالص الگوی کشت پیشنهادی، حدود ۳۳/۳ درصد کاهش یافت. در این شرایط میزان برداشت آب زیرزمینی نیز به دلیل پایین بودن سطح آب زیرزمینی منطقه و نامناسب بودن آن به لحاظ شوری، در حدود ۳۲/۸ درصد کاهش نشان داد. ولی سهم مصرف آب زیرزمینی نسبت به شرایط موجود و در تمامی سناریوهای مذکور، ثابت ماند. لذا با توجه به سهم بالای آب زیرزمینی در کشاورزی منطقه، همچنین افزایش زیان کشاورزان و احتمال افت سطح آبهای زیرزمینی در سالهای کم بارش، پیشنهاد میشود برای مدیریت بهینه و بهبود شرایط محیطزیستی آب زیرزمینی منطقه و همچنین حمایت از وضعیت درآمدی کشاورزان، شرایط مناسب برای استفاده از آبهای سطحی در منطقه مورد مطالعه فراهم گردد.
کلمات کلیدی: بهینه سازی, چندمعیاره, آب زیرزمینی, بارندگی, نکا
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1605181/