توحید علیقلی نیا - دانشگاه علوم کشاورزی و منایع طبیعی گرگان- دانشکده مهندسی آب و خاک
خلیل قربانی - هیات علمی گروه مهندسی آب دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
حسین رضایی - هیات علمی گروه آب دانشگاه ارومیه
قربان قربانی نصرآباد - موسسه تحقیقات پنبه کشور/سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران

پدیده تغییر اقلیم یکی از مهمترین چالش­های زیست محیطی است که بر روی منابع پایه از جمله منابع آب تاثیرات بسزایی دارد، لذا ارزیابی این پدیده و پیش بینی تاثیر آن بر محیط زیست،  منابع زیست محیطی، کشاورزی و منابع آبی، امری لازم و ضروری است. در این تحقیق، به شبیه سازی پارامترهای اقلیمی  با مدل گردش عمومی جوی اقیانوسی GFDL-CM۳ تحت دو سناریوی پرکاربردRCP۴.۵  و RCP۸.۵ در دو دوره زمانی ۲۰۴۰-۲۰۲۱ و ۲۰۶۰-۲۰۴۱ در شش اقلیم مختلف ایران پرداخته شده و با استفاده از نتایج آن، محاسبات پیش بینی ردپای آب محصولات کشاورزی در دو جزء ردپای آب آبی و آب سبز انجام گردید. برای این منظور ابتدا ۳۱ ایستگاه از سطح کل ایران انتخاب و با اقلیم بندی یونسکو در شش کلاس اقلیمی طبقه بندی گردیدند و سپس داده های ۳۰ ساله آماری هواشناسی آنها وارد مدل ریزمقیاس کنندهی  LARS-WG گردیده و با تولید ۲۰۰ سری داده به تولید داده های هواشناسی در دوره های زمانی مورد نظر پرداخته شد. نتایج نشان داد که در طی دوره های آتی دما در بین مناطق مورد مطالعه از ۵/۰ درجه تا ۰۳/۲ درجه افزایش پیدا میکند و تغییرات بارندگی نیز از ۱۶- میلیمتر کاهش تا ۲/۱۰۰ میلیمتر افزایش خواهد داشت و این سبب تغییرات ردپای آب سبز و آبی محصولات در اقلیم های مختلف ایران به ترتیب از ۴۴/۱۳- درصد تا ۵۳/۳۷ درصد در ردپای آب سبز و ۷۷/۱۸- درصد تا ۲۰/۳۸ درصد در ردپای آب آبی می­گردد. در بین اقلیم های مورد بررسی نیز دو اقلیم SA-K-W (نیمه خشک سرد گرم) و PH-C-W (خیلی مرطوب خنک گرم) با بیشترین کاهش ردپای آب سبز و بیشترین افزایش ردپای آب آبی مواجه خواهند شد و بیشتر از سایر اقلیم ها تحت تاثیر تغییر اقلیم و عواقب ناشی از آن قرار خواهند گرفت.

اقلیم بندی یونسکو, آب آبی, آب سبز, تغییر اقلیم, ردپای آب