حسین رستمی جلیلیان - دانشجوی دکتری فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی

در حال حاضر، برخی تفسیرهای تطبیقی در خصوص مقایسه ی تفسیر زمان در اندیشه ی برگسون و ملاصدرا انجام شده است. در این تفسیرها، عمدتا به منظور بررسی نقاط اشتراک و افتراق فلسفه های آن ها درباره ی مساله ی زمان، مقایسه هایی بین بحث شهود در فلسفه ی برگسون با نظریه های حرکت جوهری و اصالت وجود ملاصدرا انجام شده است. در این مقاله، کوشش شده تا با طرح نتایج حاصل از معنای شهود و حرکت جوهری و تامل در مفاهیمی مانند حافظه و ماده، تطور خلاق، ماده، اختیار، مکان، حیات، اخلاق و دین، زمینه های اختلاف عمیق تفسیر برگسون با تفسیر ملاصدرا از زمان و به طور کلی، تفاوت میان فلسفه های آن ها را دریابیم.

-زمان, شهود, ملاصدرا, برگسون, وجود, حرکت جوهری