مهدی کرباسی - دانشجوی دکتری/ دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، گروه مهندسی عمران، تهران، ایران.
علیرضا شکوهی - استاد / دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، گروه مهندسی آب، قزوین، ایران.
بهرام ثقفیان - استاد /دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، گروه مهندسی عمران، تهران، ایران.

در میان انواع بلایای طبیعی در جهان، سیل بعنوان ویرانگرترین عامل شناخته می شود و در میان انواع آنها، سیلابهای آنی در حوضه های آبریز مشرف بر مناطق شهری خطرناکترین نوع سیلاب محسوب می شوند. تخمین پتانسیل تلفات انسانی ناشی از سیلاب های حوضه های آبریز شهری، بمنظور اجرای برنامه های مدیریتی در راستای کاهش میزان تلفات، دارای اهمیت فراوانی می باشد. در مقایسه با اهمیت این موضوع آنچه که تا کنون ارائه شده است روابطی عمومی می باشد که براساس نتایج پژوهش حاضراز دقتی مناسببرای تخمین تلفات سیلاب ناگهانی حوضه مطالعاتی یعنی حوضه آبریزکن تهران برخوردار نمی باشند. در این مطالعه با برآورد میزان سیلاب به ازای دوره بازگشتهای مختلف، پارامترهای هیدرولیکی موثر از قبیل سرعت و عمق سیلاب محاسبه شده و سپس رابطه ای جامع برای تعیین تلفات ناشی از وقوع سیلاب های آنی در مناطق مسکونی توسعه داده شد. مقایسه نتایج حاصل از رابطه توسعه یافته با نتایج روابط ارائه شده توسط سایر محققین، دقت بیشتر و خطای برآورد کمتر تلفات تخمین زده شده توسط رابطه منطقه ای بدست آمده در این تحقیق را نشان داد. در نهایت می توان بیان کرد که علیرغم وجود روابط عمومی جهت تخمین میزان تلفات انسانی، توسعه یک رابطه منطقه ای از طریق روش ارائه شده در این مقاله برای حوضه های با احتمال وقوع تلفات زیاد در زمان سیلاب های ناگهانی، بسیار عملی تر و دقیق تر می باشد.

سیلاب ناگهانی, تلفات جانی, مدل منطقه ای, حوضه آبریز شهری