محمد هادی فتاحی - استادیار /گروه مهندسی عمران-آب دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت
ساره کامیاب - گروه مهندسی عمران- مهندسی و مدیریت منابع آب، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران.

هندسه فراکتال به عنوان ابزار کمی مناسب جهت بررسی ژئومورفولوژی زیرحوضه ها و شبکه رودخانه و مدل سازی بسیاری از پدیده های پیچیده طبیعی به کار گرفته می شود. از مهمترین شاخص های چند فراکتالی می توان از بعد تعمیم یافته فراکتال، طیف تکینگی و ضریب مقیاسی نام برد. هدف از این مقاله بررسی و ارزیابی حوضه آبریز وال نات گولچ بر اساس تحلیل چند فراکتال شکل آبراهه و مقایسه انطباقی با شاخص های ژئومورفولوژیک آن می باشد. برای این منظور داده های مورد نیاز در محیط GIS و نرم افزار Arc Map وارد شدند و از کد های توسعه داده شده در محیط MATLAB برای محاسبه شاخص های چند فراکتالی و همچنین بعد فراکتال استفاده شد. روش محاسبه بعد فراکتال مورد استفاده در این پژوهش، روش شمارش جعبه ای می باشد. ابتدا مقادیر بعد فراکتال برای هر یک از زیر حوضه های مورد نظر این منطقه به دست آمد و سپس بررسی چند فراکتال در قالب تحلیل نمودارهای بعد تعمیم یافته، طیف تکینگی و ضریب مقیاسی مستخرج از شکل آبراهه ها انجام گرفته و در نهایت شاخص های مختلف ژئومورفولوژیک اعم از : µ، SL، S، T، BS و Re جهت زیرحوضه های مورد نظر محاسبه شد. نتایج و بررسی های مختلف نشان داد که روابط معنی داری بین این شاخص های ژئومورفولوژیک و تحلیل های چندفراکتالی وجود دارد و به تحقیق می توان جهت سایر حوضه های آبریز این نتیجه بسط داده شود.

شبکه آبراهه, هندسه فراکتال, چندفراکتال, شاخص های ژئومورفولوژی