محمدرضا عینی - کارشناسی ارشد /مهندسی منابع آب، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران
سامان جوادی - استادیار/ گروه مهندسی آبیاری و زهکشی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران
مجید دلاور - استادیار/ گروه مهندسی منابع آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس

مدل های مختلف هیدرولوژیکی نیمه توزیعی و توزیعی توانایی بسیار بالایی در شبیه سازی جامع حوضه های آبریز دارند اما این مدل ها همچنان نیاز به توسعه دارند تا بتوانند به شرایط واقعی حوضه های آبریز نزدیک شوند. برای شبیه سازی حوضه های آبریز کارستی با استفاده از مدل های هیدرولوژیکی مرسوم احتیاج به تغییراتی در کدهای مدل می باشد. مدل SWAT بدلیل متن باز بودن و رایگان بودن این امکان را فراهم آورده است که شرایط مختلف حوضه آبریز را در آن پیاده سازی و پیکره بندی کرد. در این پژوهش مدل جدیدی به نام SWAT-ML توسعه یافته است که در آن مناطق کارستی دارای خصوصیات متفاوت هیدرولوژیکی می باشند. محدوده مورد مطالعه حوضه کارستی دریاچه مهارلو انتخاب و دوره آماری شبیه سازی از سال ۱۹۸۰ تا ۲۰۱۳ برای واسنجی و اعتبارسنجی رواناب سطحی، رواناب پایه، محصولات کشاورزی و تبخیر تعرق واقعی می باشد. مدل با متوسط ضریب تبیین و نش ساتکلیف ۶۵/۰ واسنجی شد و همچنین مشخص شد که مدل SWAT توانایی زیادی در برآورد مقادیر عملکرد محصولات کشاورزی دارد. مدل توسعه یافته نشان داد که در شبیه سازی حوضه آبریز کارستی عملکرد بهتری نسبت به مدل SWAT دارد و مقادیر بیلان محاسبه شده توسط مدل SWAT و SWAT-ML دارای تفاوت معناداری نسبت به بیلان هیدروکلیماتولوژی می باشند.

بیلان آبی, حوضه دریاچه مهارلو, کارست, مدل SWAT, هیدرولوژی