سیدعلی اصغر سیدابراهیمی - کارشناسی ارشد گروه روانشناسی، واحد بادرود، دانشگاه آزاد اسلامی، بادرود، ایران

هدف: هدف پژوهش حاضر اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و مثبت اندیشی بر بهبود سلامت روان، کمال گرایی و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در سرپرستان خانواده دچار اختلال افسردگی اساسی است. روش پژوهش: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه سرپرستان خانواده دچار اختلال افسردگی اساسی شهرستان آران و بیدگل در سال ۱۳۹۹بودند که از بین آن ها،۶۰ نفر به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شد و در گروه های آزمایش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی (۲۰ نفر) و مثبت اندیشی (۲۰ نفر) و کنترل (۲۰ نفر) قرار گرفتند. داده ها با استفاده از پرسشنامه های تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی و همکاران (۲۰۰۱)، کمال گرایی تری – شورت و همکاران (۱۹۹۵)، سلامت روانی گلدنبرگ (۱۹۷۹) به دست آمدند. پروتکل آموزش مهارت های مثبت اندیشی سلیگمن و همکاران (۲۰۰۵) و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی ربکا (۲۰۰۹) به مدت هشت جلسه به صورت هفتگی برگزار شد. گروه گواه، درمان دریافت کرد و در لیست انتظار قرار گرفت. در راستای تحلیل استنباطی از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و نرم افزار SPSS ۲۲ استفاده شد. یافته ­ها: نتایج نشان داد بین دو گروه شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و مثبت اندیشی و گروه گواه بر سلامت روان (۰۱/۰ P< و ۴۸/۶۰ F = )، خودتنظیمی سازش یافته (۰۱/۰ P< و ۴۰/۳۹ F = ) و خودتنظیمی سازش نیافته (۰۱/۰ P< و ۹۹/۵۰F = ) و کمال گرایی مثبت (۰۱/۰ P< و ۷۶/۸F = ) و کمال گرایی منفی (۰۱/۰ > P و ۴۴/۲۷F = ) تفاوت معناداری از نظر آماری وجود دارد و خودتنظیمی سازش یافته در گروه شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی (۰۱/۰ > P) و سلامت روان در گروه مثبت اندیشی در پایان پس آزمون بالاتر از گروه شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بوده است (۰۵/۰ > P). نتیجه­ گیری: می توان نتیجه گرفت از نظر تاثیرگذاری، آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر خودتنظیمی سازش یافته و مثبت اندیشی بر بهبود سلامت روان بیشترین تاثیر داشتند.

شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی, راهبردهای تنظیم شناختی هیجان, سلامت روان, کمال گرایی, مثبت اندیشی