نسترن نوری - کارشناس ارشد مهندسی عمران/ گروه مهندسی آب، واحد استهبان، دانشگاه آزاد اسلامی، استهبان ، ایران
علی رضا مساح بوانی - دانشیار/ هیئت علمی و مدیر گروه مهندسی آبیاری و زهکشی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، ایران

در این مطالعه، روشی به منظور بررسی فرض نیاز به تغییر در منحنی فرمان مخازن سدها، در دوره آتی و در شرایط رخداد تغییراقلیم ارائه شده است. بدین منظور، با هدف سازگاری میزان رهاسازی از سد با شرایط اقلیمی آینده، مدلی برای ارزیابی اثرات تغییراقلیم بر عملکرد مخزن پیشنهاد شده است. روش پیشنهادی شامل مدل LARS-WG برای تبدیل خروجی های مدل CGCM تحت سه سناریوی انتشار A۱B, A۲, B۱ به مقیاس محلی، مدل IHACRES جهت شبیه سازی جریان ورودی به مخزن در دوره آتی (۲۰۳۰-۲۰۱۷) (واسنجی شده با آمار دوره پایه (۲۰۰۶-۱۹۹۳)) و مدل بهینه سازی فراکاوشی الگوریتم ژنتیک (GA) جهت بهینه سازی مقدار آب رهاسازی از مخزن می باشد. درنهایت، منحنی فرمان بهره برداری سد برای دوره زمانی گذشته و آینده (در سه سناریوی A۱B, A۲, B۱ ) محاسبه شده است. نتایج کاربرد متدولوژی پیشنهادی در تعیین منحنی فرمان سد دز در استان خوزستان، نشان داد که علیرغم اصلاح منحنی فرمان با هدف حداقل میزان کمبودها، در شرایط تغییراقلیم در دوره آتی، شاخص تامین آب، کاهش می یابد که میزان این کاهش حدود ۷/۱ تا ۷/۵ درصد در شرایط رخداد سناریوهای A۲، B۱ و A۱B بوده است. در صورت عدم اصلاح منحنی فرمان، میزان کمبودها به مراتب بیشتر خواهد بود. درنهایت باید گفت که نادیده گرفتن اثر تغییراقلیم و استفاده از نحوه بهره برداری از مخزن دوره پایه برای دوره آینده، موجب کاهش درصد تامین آب برای تخصیص های در نظر گرفته شده خواهد شد.

تغییراقلیم, منحنی فرمان سد, الگوریتم ژنتیک, سد دز