علیرضا شاهی دشت - کارشناس ارشد/ زمین شناسی زیست محیطی
احمد عباس نژاد - استادیار / گروه زمین شناسی دانشگاه شهید باهنر کرمان

هدف اصلی این تحقیق شناخت و ارزیابی اثرات زیست محیطی تخلیه سفره آب زیرزمینی دشت جیرفت طی چند سال اخیر و پیش بینی شرایط در آینده است. بدین منظور کلیه اطلاعات هواشناسی، هیدرولوژیکی، هیدروژئولوژیکی، زمین شناسی و جغرافیایی جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نقشه های کیفیت شیمیایی و هم عمق سطح آب زیرزمینی منطقه به کمک نرم افزار ArcGIS رسم و پس از آن اضافه برداشت، افت سطح ایستابی، کسری مخزن و تغییرات شوری آب زیرزمینی در قسمتهای مختلف دشت محاسبه شده است. در ادامه این تحقیق، با استفاده از اطلاعات چند سال اخیر مربوط به تغییرات کمی و کیفی آبهای زیرزمینی و با فرض ادامه روند کنونی تغذیه و تخلیه سفره ، وضعیت ۱۰ سال آینده نیز مورد پیش بینی قرار گرفته است. نتایج تحقیقات نشان می دهد پمپاژ بیش از حد از سفره آب زیرزمینی، پیامدهای زیست محیطی فراوانی همچون تغییر کیفیت آب زیرزمینی، افزایش مصرف انرژی استحصال آب زیرزمینی، افزایش آسیب پذیری دشت نسبت به خشکسالی، نشست زمین و ایجاد درز و شکاف در سطح زمین و ابنیه و... را به دنبال داشته است. بنابراین چنانچه اقدام جدی و موثری در این زمینه صورت نگیرد، این دشت در آینده نه تنها با تشدید پیامدهای زیست محیطی، بلکه با مشکلات اقتصادی و اجتماعی نیز مواجه خواهد شد.

تخلیه سفره آب زیرزمینی, افت سطح آب, دشت جیرفت, اثرات زیست محیطی