علی انصوری - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه صنعتی شاهرود
حسن شهقلی - دانشجوی کارشناسی ارشد اکولوژی دانشگاه صنعتی شاهرود
منوچهر قلی پور - دانشیار دانشگاه صنعتی شاهرود
علیرضا فلاح - استادیار موسسه تحقیقات خاک و آب کشور

امواج فراصوت به عنوان یک فناوری پیشرفته، کاربردهای جدیدی در علوم کشاورزی پیدا کرده است. به همین منظور آزمایشی گلدانی برای بررسی تاثیر امواج فراصوت و باکتری های محرک رشد بر جوانه زنی و رشد گندم در سال ۱۳۹۰ در دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در ۴ تکرار به اجرا در آمد. فاکتورهای آزمایش شامل صوت دهی بذور در پنج سطح صفر (شاهد)، ۲، ۴، ۶ و ۸ دقیقه و تلقیح باکتری در سه سطح، عدم تلقیح (شاهد)، تلقیح با سویه ازتوباکتر کروکوکوم و سویه سودوموناس فلورسنس بودند. نتایج این بررسی نشان داد، امواج فراصوت تاثیر معنی داری (P<۰.۰۱) بر حداکثر جوانه زنی (Gmax)، یکنواختی جوانه زنی (GU)، سرعت جوانه زنی (R۵۰)، زمان تا ۱۰ درصد جوانه زنی ۱۰ (D۱۰)، ۵۰ زمان تا ۵۰ درصد جوانه زنی (D۵۰)، ۹۰ زمان تا ۹۰ درصد جوانه زنی (D۹۰) و زمان تا ۹۵ درصد جوانه زنی (D۹۵) داشته و باکتری های محرک رشد بر  Gmax، R۵۰، D۱۰ و D۵۰ تاثیر معنی دار داشتند. همچنین اعمال فراصوت و باکتری های محرک رشد سبب افزایش Gmax، R۵۰ و کاهش D۱۰، D۵۰، D۹۰ و D۹۵ شد. اثر متقابل امواج فراصوت و باکتری های محرک رشد تاثیر معنی داری بر حداکثر و سرعت جوانه زنی گیاه گندم داشت. همچنین امواج فراصوت موجب افزایش معنی دار زیست توده و وزن ریشه و باکتری­های محرک سبب افزایش ارتفاع بوته در مقایسه با شاهد شدند. اثر متقابل امواج فراصوت و باکتری محرک رشد تاثیر معنی داری بر زیست توده گیاه گندم داشت. مشاهده شد با افزایش مدت زمان امواج فراصوت در هر دو شرایط تلقیح و عدم تلقیح باکتری زیست توده افزایش یافت.

امواج فراصوت, باکتری های محرک رشد, گندم, جوانه زنی