علیرضا ابراهیم گل - دکتری حقوق بین الملل دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
حسن خسروشاهی - دکتری حقوق بین الملل پردیس فارابی دانشگاه تهران، ، قم، ایران

چکیدهدیوان بین­المللی دادگستری مطابق با ماده ۴۱ اساسنامه خود به منظور حفظ حقوق طرفین دعوی تا زمان صدور رای نهایی دستور موقت یا همان اقدامات موقتی صادر می­کند. این مرجع در تفسیر ماده ۴۱ شروطی را برای صدور اقدامات موقتی در رویه خود توسعه داده است. شرط احتمال توفیق دعوی شرط ششم صدور اقدامات موقتی است که اخیرا در رویه دیوان به شروط صدور اقدامات موقتی اضافه شده است. این نوشتار نقش شرط احتمال توفیق دعوی در حمایت از حقوق بین­الملل بشر را از رهگذر بررسی تحولات این شرط در رویه دیوان بین­المللی دادگستری و دیدگاه نویسندگان حقوقی مورد ارزیابی قرار می­دهد. نتایج بررسی ما نشان می دهد اعمال بی­ضابطه این شرط و پیش­داوری دیوان راجع به ماهیت دعاوی طرفین در این مرحله رسیدگی، شفافیت و پیش­بینی پذیری آیین حاکم بر صدور اقدامات موقتی را خدشه­دار می­کند و جایگاه اقدامات موقتی را بعنوان یکی از مهمترین ساز و کارهای حقوقی برای پیشگیری از نقض­ حقوق بین­الملل تضعیف می­نماید.

اقدامات موقتی, شرط احتمال توفیق دعوی, دیوان بین المللی دادگستری, نقض حقوق بشر و بشردوستانه, ماهیت دعوی