مجید امیدی شهرکی - دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه آزاد بین الملل خلیج فارس
فریدون اکبرزاده - استادیار علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
بهرام یوسفی - استادیار گروه علوم سیاسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی
لنا عبدالخانی - استادیار گروه علوم سیاسی ، واحد اهواز ، دانشگاه آزاد اسلامی

با وجود توسعه شبکه های اجتماعی به عنوان ابزارهای نوین رسانه ای در عصر اطلاعات، همچنان رسانه های خبری سنتی کارکردهای ویژه ای دارند و حاکمیت از آنها بر پایه رابطه رسانه–دولت، برای آگاهی رسانی درباره راهبردها و دفاع از برنامه های توسعه ای خود بهره می برد. این پژوهش به تحلیل راهبردی نقش تغییر دولت ها در رویکرد سیاسی اجتماعی رسانه های دولتی می پردازد که باید در چارچوب منافع عمومی و خدمات عمومی فعالیت کنند. با تحلیل محتوای کمی وکیفی ۶۰ سرمقاله روزنامه ایران طی دولت های ششم تا دوازدهم کوشش شد ضمن تبیین جایگاه مطبوعات در فرهنگ سازی سیاسی، تاثیر آن بر راهبرد توسعه سیاسی اجتماعی جمهوری اسلامی ایران ارزیابی شود. هفت محور «پرونده هسته ای»، «تحلیل رویدادهای خبری»، «انتقاد از مواضع جناح های مخالف دولت»، «دفاع از عملکرد وخدمات دولت»، «بررسی مواضع دولت در سیاست خارجی»، «تقابل دولت و مجلس» و «خبرهای مناسبتی-مذهبی» استخراج شد که در هر دوره نسبت به دوره های دیگر تفاوت هایی داشت. برپایه این مطالعه، با تغییر راهبرد و مدیریت سیاسی کشور در دولت جدید، این رسانه تمرکز خود را بر چارچوب خرده گفتمانی و برنامه های دولت مستقر قرار می دهد؛ به عبارت دیگر، طی چهار دوره جابجایی ساختار دولت، به جای آنکه رسانه خدمات عمومی باشد، نقش خود را به نمایندگی رسانه ای گفتمان سیاسی مستقر محدود کرده است. همچنین روزنامه ایران به دلیل تاثیرپذیری مستقیم از قوه مجریه بر ساختار مدیریتی خود، دچار تحول در گرایش سیاسی می شود که به نظر می رسد بنابه ماهیت این نهاد فرهنگی، کارکرد پیشگیری کننده از تضاد در نهادها را دارد و موجب همراستایی گرایش رسانه های دولتی و راهبرد توسعه سیاسی اجتماعی می شود. نتایج پژوهش به برنامه ریزان راهبردی برای بهره گیری بهینه از رسانه های دولتی با توجه به کارکردهای چندجانبه آنها در توسعه سیاسی اجتماعی کمک می کند.

گرایش سیاسی, راهبردهای توسعه, رسانه دولتی, مطبوعات, روزنامه ایران