زهرا تراز - دانشجوی دکتری دانشکده علوم دامی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان و عضو هیات علمی گروه علوم دام دانشگاه گنبد کاووس
محمود شمس شرق - دانشیار گروه علوم دامی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
فیروز صمدی - دانشیار گروه علوم دامی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
پونه ابراهیمی - استادیار گروه شیمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
سعید زره داران - استاد گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

این آزمایش به منظور بررسی اثر عصاره گیاه کاسنی(Cichorium intybus)  و پروبیوتیک در جیره جوجه­های گوشتی و در قالب یک طرح کاملا تصادفی با ۵ تیمار، ۴ تکرار و ۲۰ قطعه جوجه در هر تکرار انجام شد. تیمارها شامل یک جیره ذرت- سویا به عنوان جیره پایه (شاهد) و جیره پایه حاوی سه سطح ۱۵۰، ۲۵۰ و ۳۵۰ میلی­گرم در کیلوگرم عصاره اتیل­استات کاسنی و پروبیوتیک به میزان توصیه شده در خوراک بودند. گیاه کاسنی با استفاده از چهار حلال مختلف (کلروفرم، اتیل­استات، متانول و آب) عصاره­گیری شد و موثرترین عصاره از نظر خاصیت ضدباکتریایی در محیط آزمایشگاه به روش دیسک­دیفیوژن و با اندازه­گیری قطر هاله عدم رشد تعیین شد. بیشترین اثر ضد­باکتریایی بر اشریشیاکلی به وسیله عصاره اتیل­استات نشان داده شد. اثر عصاره اتیل­استات کاسنی بر جمعیت میکروبی دستگاه گوارش و درصد قابلیت هضم مواد مغذی جوجه­های گوشتی در شرایط تنش­ گرمایی بررسی شد. برای تعیین قابلیت هضم ماده خشک، پروتئین خام و چربی خام از روش نمونه­برداری از خوراک و ایلئوم به همراه نشانگر اکسید­کروم استفاده شد. نتایج آزمایش نشان داد که استفاده از عصاره کاسنی، سبب کاهش تعداد باکتری اشریشیاکلی و افزایش تعداد لاکتوباسیل­ها در دستگاه گوارش شد. درصد قابلیت هضم پروتئین و چربی تحت تاثیر عصاره کاسنی افزایش معنی­دار نشان داد، اما قابلیت هضم ماده خشک در تیمارهای مختلف تحت تاثیر تیمار­ها قرار نگرفت. بر اساس نتایج این تحقیق می­توان گفت استفاده از عصاره اتیل­استات کاسنی در شرایط تنش­گرمایی می­تواند سبب بهبود قابلیت ­هضم و میکرو­فلور دستگاه گوارش شود.

تنش گرمایی, جمعیت میکروبی, عصاره کاسنی, قابلیت هضم