مهران ترکی - دانشیار گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه
محمد داودی فر - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه
حسینعلی قاسمی - استادیار گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه اراک

به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف انرژی و آنزیم بتاماناناز در جیره بر پایه ذرت-جو-کنجاله سویا بر عملکرد و خصوصیات کیفی تخم­مرغ، از تعداد ۲۱۶ قطعه مرغ تخمگذار سویه هایلاین (سن ۵۷ هفتگی) به مدت ۸ هفته استفاده شد. این آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی به­صورت فاکتوریل ۲×۲ با ۹ تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل ۲ سطح انرژی (۲۸۵۰ و۲۷۵۰ کیلوکالری در کیلوگرم) و ۲ سطح آنزیم بتاماناناز (باآنزیم و بدون آنزیم) بودند. نتایج آزمایش نشان داد که استفاده از تیمار با انرژی بالا (۲۸۵۰ کیلوکالری در کیلوگرم) در مقایسه با تیمار کم انرژی (۲۷۵۰ کیلوکالری در کیلوگرم) سبب کاهش مصرف خوراک (۹/۳±۶/۹۵ در مقابل ۰/۲±۹/۹۷ گرم؛ ۰۳۸/۰P=) و افزایش شاخص رنگ زرده تخم­مرغ (۶/۰±۷/۵ در مقابل ۷/۰±۱/۵؛ ۰۴۴/۰P=) شد. سایر صفات تولیدی و صفات کیفی تخم­مرغ تحت تاثیر سطوح انرژی جیره قرار نگرفت. اگرچه اثر آنزیم بتاماناناز بر فراسنجه­های تولیدی و صفات کیفی تخم­مرغ معنی­دار نبود، تمایل به کاهش درصد تخم­مرغ­های شکسته (۰۷۲/۰P=) و بهبود ضخامت پوسته (۰۸۶/۰P=) با افزودن آنزیم بتاماناناز وجود داشت. همچنین اثرات متقابل بین انرژی و آنزیم روی ضخامت پوسته در کل دوره مشاهده شد؛ بطوریکه جیره کم انرژی همراه با آنزیم به­طور معنی­داری ضخامت پوسته را نسبت به جیره کم انرژی بدون آنزیم بهبود دادند (۰۴۹/۰P=). با توجه به نتایج این مطالعه، استفاده از آنزیم بتاماناناز برای بهبود خصوصیات کیفی پوسته در جیره­های کم انرژی بر پایه ذرت-جو- سویا توصیه می­شود.

انرژی جیره, بتاماناناز, عملکرد, کیفیت تخم مرغ, مرغ های تخمگذار