بابک پاساری - گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران
فرشید خدادوست - دانشجوی دکتری زراعت، گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران
عبدالوهاب عبدالهی - موسسه تحقیقات کشاورزی دیم
اسعد رخزادی - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران
خسرو محمدی - گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران

این آزمایش به منظور بررسی سیستم های خاک ورزی رایج و حفاظتی و مقادیر مختلف کاشت بذر بر واکنش ارقام جدید گندم در شرایط دیم طی دو سال زراعی متوالی ۹۸-۱۳۹۶ در مرکز تحقیقات کشاورزی دیم سرارود کرمانشاه صورت گرفت. آزمایش در قالب بلوک های نواری بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در دو سایت کنار هم به صورت خاک ورزی حفاظتی و خاک ورزی رایج اجرا گردید. عامل اول ارقام گندم (باران و ریژاو) به صورت افقی و عامل دوم میزان بذر: ۷۵، ۱۰۰، ۱۲۵، ۱۵۰، ۱۷۵، ۲۰۰، ۲۲۵ و ۲۵۰ کیلوگرم در هکتار به صورت عمودی در نظر گرفته شد. نتایج تجزیه مرکب نشان داد که در بین صفات مورد بررسی، شاخص نرمال شده پوشش گیاهی، شاخص اسپاد، شاخص سطح برگ، سرعت رشد گیاه، عملکرد دانه و شاخص برداشت در سال اول افزایش معنی‎ داری نشان دادند. عملکرد دانه به عنوان مهمترین صفت مورد بررسی ۷/۲۸ درصد نسبت به سال دوم آزمایش، افزایش نشان داد. عملیات خاک ورزی رایج نیز در مقایسه با خاک ورزی حفاظتی کلیه صفات مورد بررسی را افزایش داد منتهی این افزایش معنی دار نبود. به طوری که عملکرد دانه در خاک ورزی رایج ۲۵/۲۲ درصد افزایش یافت. کاربرد مقادیر مختلف بذر نیز صفات شاخص نرمال شده پوشش گیاهی، شاخص سطح برگ و سرعت رشد گیاه را به طور معنی دار تحت تاثیر قرار داد و حداکثر مقادیر این صفات در ۲۵۰ کیلوگرم و حداکثر شاخص اسپاد در ۷۵ کیلوگرم حاصل گردید. نهایتا با اعمال تراکم بذر۱۵۰ کیلوگرم در مقایسه با ۷۵ کیلوگرم در هکتار، عملکرد دانه ۴۲/۱۵ درصد افزایش نشان داد.

تراکم, شخم, کلروفیل, گندم,