محمد شریفی - ۱. (PhD student, Department of Agricultural Extension and Education), Ilam branch, Islamic Azad University, Ilam, Iran
علیرضا پورسعید - (Associate Professor, Department of Agricultural Extension and Education), Ilam branch, Islamic Azad University, Ilam, Iran
حامد چهارسوقی امین - (Assistant Professor, Department of Agricultural Extension and Education), Ilam branch, Islamic Azad University, Ilam, Iran
مرجان واحدی - (Assistant Professor, Department of Agricultural Extension and Education), Ilam branch, Islamic Azad University, Ilam, Iran

هدف پژوهش حاضر تبیین الگوی توان سازگاری گندمکاران شهرستان مهران در مواجهه با ریزگردها و عوامل موثر بر آن می­باشد. جامعه ی آماری مورد مطالعه در این تحقیق کشاورزان گندم کار شهرستان مهران به تعداد ۳۱۵ نفر برای می­باشد. حجم نمونه از طریق فرمول کوکران ۱۷۳ نفر به صورت تصادفی انتخاب شده است. برای افزایش دقت محاسبات، این رقم به ۱۸۰ نفر افزایش یافت، اطلاعات جمع آوری شده برای این پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS و PLS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. جهت بررسی معنی­داری ضرایب مسیر از تکنیک بوت استرپینگ استفاده شد. سازوکار آموزشی-ترویجی(ضریب مسیر= ۴۴۶/۰ و ۴۰۹/۳= t-value) و سازوکار زراعی (ضریب مسیر=۴۲۸/۰ و ۴۷۰/۲= t-value) تاثیر معنی­داری بر سازگاری با پدیده ریزگرد از خود نشان داده اند. این در حالی است که تاثیر سازکار مدیریتی (ضریب مسیر=۱۵۳/۰ و ۳۹۱/۱ = t-value)، سازوکار فنی (ضریب مسیر=۱۱۸/۰ و ۶۳۷/۰= t-value) در این راستا، معنی دار نبود. عواملی از جمله نبود یا کمبود آگاهی، آموزش و ضعف ارتباطی و ترویجی، انجام تحقیقات بدون توجه به سازگاری و نیاز سنجی و ساده سازی نکردن نتایج آن ها برای کشاورزان، در نظر نگرفتن اعتبار و سرمایه مورد نیاز، عدم توجه به سازگاری با پدیده ریزگرد به عنوان یک ضرورت، مهیا نبودن زیرساخت ها برای هموار ساختن مسیر اجرای فعالیت های سازگاری با پدیده ریزگرد و نامتناسب بودن تعرفه های بیمه محصولات کشاورزی می توانند نقش قابل توجهی در معنی­دار نشدن این سازوکارها ایفا کنند. اما سازه سازگاری با پدیده ریزگرد به طور مستقیم و سازوکارهای مرتبط با آن به صورت غیر مستقیم اثرات بسیار چشمگیر و معنی­داری بر توان سازگاری داشتند.

Adaptive capacity, Agricultural mechanisms, Farmer, Management mechanisms, Particulate matter