مرتضی توکلی - دانشگاه تربیت مدرس
علی خدادادی - دانشجوی دکترا

اخیرا توجه خاصی به نقش فرهنگ در توسعه پایدار جامعه معطوف شده است. افراد و جوامع دارای ارزش ها، معانی، آداب و رسوم و سیستم های دانش خاص خود هستند. با این حال، از چنین ویژگی هایی غالبا در برنامه ریزی توسعه چشم پوشی شده است. هدف از این‎ ‎پژوهش تحلیل‎ ‎ریسک سواد فرهنگی مناطق‎ ‎روستایی‎ ‎در سرمایه معنوی چشم انداز روستایی‎ ‎استان لرستان‎ ‎است. روش‎ ‎تحقیق‎ ‎این‎ ‎مقاله به صورت پیمایشی، و در چارچوب مطالعات کتابخانه ای و‎ ‎اسنادی است. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از ابزار علت و معلولی دیماتل استفاده شده‎.‎ نتایج‎ ‎نشان داد در بین عوامل تآثیرگذار بر سواد فرهنگی روستاها: عوامل باورهای جبر مسلکی و قوم مداری به ترتیب با ضریب وزنی ۲۹۶/۱ و ۸۴۸/۰به عنوان عوامل اثرگذار، و از سویی عوامل درک فضایی و دانش، بینش و مهارت به ترتیب با ضریب وزنی ۲۲۹/۱- و ۰۷۷/۱- به عنوان اثرپذیرترین معیارها در بین شاخص های موثر بر ریسک سواد فرهنگی در بین روستائیان بوده است. بر این اساس، عوامل باورهای جبر مسلکی و قوم مداری بعنوان عوامل علت و عوامل درک فضایی و دانش، بینش و مهارت، درک مکانی و ارزش ها و هنجارها تحت نام عوامل معلول در حوزه سرمایه معنوی چشم انداز روستایی منطقه مورد مطالعه شناسایی و مشخص گردیدند. لذا پیشنهاداتی چون حذف باورهای ناسازگار و پایدار شده در روستاها؛ برخورد ریشه ای با افکار و احساسات غیر منطقی روستائیان و غیره ارائه گردیده است.

سواد فرهنگی, سرمایه معنوی, چشم انداز روستایی, لرستان. &rlm